Serberz(kapîtan) Mihemed Mehmûd Qudisî
Serberz (kapîtan) Mihemed Mehmûd Qudisî le serdemî Komarî Kurdistan da le zor bone u rêwresmî fermîda be nwênerayetî jeneral mayor Mela Mistefay Barzanî wutey pêşkêş kirduwe u her weha yekêk le nûsere çalakekanî Rojnamey Kurdistan buwe.
Tênînî: em wêneye le zor serçawey çapkiraw da bilaw kirawetewe u em namey Mihemed Mehmûd bo jeneral mayor Mihemed Reşîdxanî Qadirxanzade le bergî yekemî "Dewletî Cumhurî Kurdistan, name u dokumênt, Mehmud Mela 'ézzet,swéd, Azarî 1992 " wergîrawe.
Rojnamey Kurdistan Jimarey 28,çuwarşemo 7-î Xakelêwey 1325 / 27-î Marsî 1947
" Cêjnî Newroz le Mehabad
3- Xîtabey biray xoşewîst Mihemed Mehmûd:
Be nawî Partî Dêmokiratî Kurdî 'êraqewe be boney cêjnî Newrozewe pîrozbayîtan lê dekem.
Gewrekanim, ey rawestawekanî gel! dezanin newroz nîşaney çi deka? emeye ke lem wuteyeda welamî dedemewe.
çaxeha, salhayî dirêje be ser em roje da rabirduwe u gelî Kurd be cêjnêkî xoşî serefirazî nehênawete ejimardin, lew zincîrî esareteda dey naland ke bêgane pêy bend kirdibû u naxoşî u sergerdanî pê tam dekird.Dergay azadî u huqûqî tebî'î însanî lê dadexst, rencî rolekanî bo şikandinî zincîrî esaret u nezanî u jêr desteyî.Em rence gewreye le hemû mawekanî mêjû da ewey le bîr birdibuwewe ke cêjn heye, u rojêkîş heye ke pêy delên Newroz u çaw be seretay behar degeşêtewe.
Gel lew sefere dirêje dirrkawîyey bo geyştin be qîbiley mibarekî ke " serbexoyî, azadiye" tûşî gelêk eziyet u naxoşî hat.
Roj baş ey Newroz, hezar rojbaş.... rojbaş ey cêjnî mîllî rojbaş... ey rojî pîroz! buwîte hoy hênane cêy ew rabirdûaney ke le meydanî şeref da le xwêna gewzîwin.Toy xawenî rûnakî be tîn u cuwan çunkî hukûmetî kurdistan u huqûqî dêmokiratî gelit le jêr bal daye.
Merheba ey cêjnî dilkirawe merheba! ewe roley Kurdistan xoy le çek dawe u le hengawekaniya siperêke bo parêzgarî ew emanete muqedese ke şehîdanî nîştiman boyan be cê hêştutn... bo gelî azad kiraw. rojbaş, hezar rojbaş ! daykî role le xwên gewzekan dilniya bûn çunkî zaniyan ke be xorayî neçûn.Mindalekanman le xorak medresekanyan dlniyan, gel le huqûqî xoy dilniyaye çunkî dezanêt ke destî zalim natuwanê dagîrî ka, be tewawî boy derkewin ke ewîş wek ademîzadî dî be azadî dejî u berî zanistî u pîşesazî xoy dexwa u mîwanî şarstaniyetî u bazrganî boy debête yekétîyek u le duwayî ew roje hîç zalimêk u bekarhênerêk natuwanê dest rencî bidzêt. Hîç demêk firmêsk be ser ew cewanane da ke debine sıperêkî polay le ruy hêrış u zebir bedestîda narêjrê. na, hîç demêk gwêman le hawarî sergerdanî birsî nabêt, dengî ew azaraneman nayete gwê ke destî dırrnde le giyanî gelda be cêy hêştuwe.çaxî parêzgarî kerametî însan le gel newrozî azadî da dest pêdeka.
Newroz! ey seretay jiyanî nwê! ranawestîn, sard nabînewe, her wekû geyştîne lûtke u hîçî tirî le duwa nebê. hêşta le seretay 'ehdî nwéyn.Pêwîste le nwê we dest bikene kar u bikewîne çalakêkî bê sistî.
Ey Newroz le 'êraq da kurd heye le zincîrî esaret u jêr destî dan çawyan birrîwete to u dilyan pir le hîwaye bo rizgarbûn u azadî. Le Turkiya da dil şikawe,çunkî be bendî asinîn bend kirawe, êsta xoy ko dekatewe be hîwadarî ew jiyanewe ke to dergay rizgarî bît.
Ey hewel newrozî hukûmetî nwê bibere rojî bend şikandin bo nîştiman, bibere rojî bilîndî Kurd le gel karwanî mîlletanî pêşkewtû da bibe berêwe.
Bijî gelî Kurd be jiyanêkî kamranî wek kamranî dinya le seretay behar da.
Bijî hukûmetî Kurd damezrênerî rojî azadî gel!
Bijî serokî hukûmetî nwê cenabî Pêşeway Mu'ezem
Bijî serkirdey hêzî azadî Ze'îm Mela Mistefay Barzanî
Bijî newrozî hîwadar u jiyanî pir asayiş u kamranî.
Mayor(serlk) Xeyrula 'Ebdulkerîm le Efseranî Komarî Kurdistan
Rojnamey Kurdistan Jimarey 51,çuwarşemo 8-î Cozerdanî 1325[-î Hetawî] / 29-î mey 1946)
I'tay Derece
Le netîcey lexorabirduyî u xo fîdakirdin bo hîfzî azadî nîştiman le merheley ewel da u le paşanîş le ser teqazay jeneral Mistefa Barzanî beramber be emrî Pêşeway Mu'ezem ew bira xoşewîst u berzaney Barzanî bew derecaney xuwarewe: axay 'êzet 'Ebdul'Ezîz,Mîrhac Ehmed,Mistefa Xoşnaw,Bekir 'Ebdulkerîm be derecey podpolkovnîk ye'nî(nayîb serheng),Nûrî Ehmed Teha,Xeyrula 'Ebidulkerîm u Celal Emîn Mehmûd be derecey mayorî ye'nî(sergurd),'Ebidulrehman Teyîb Muftî u Mihemed Mehmûd be derecey kapîtanî yanî(serwanî)le layen wezîrî berzî Hêzî Kurdistan be hoy ehkamat muftexer kiran u pêyan îblax kira.
Têbînî : em uwêney le zor serçawey sebaret be komarî kurdistan da bilaw kirawetewe
Serpolî-2 Mîrhac Ehmed Akreyî Fermandey likî 2-î Hêzî Barzaniyan u Bazresî Cebhey Seqiz
Têbînî:Em wêneye le ruy wêneyekî be komel ke katî serdanî Qedrî Cemîl Paşa le Mehabad [sêptambrî 1946] helgîrawe u le kitêbî William Egleton da çap kirawe, saz dirawetewe.Namey Serpolî-2 Mîrhac Ehmed bo jeneral mayor Hemereşîd Xanî Qadir Xanzade le bergî yekemî "Dewletî Cumhurî Kurdistan,Mehmud Mela 'ézzet" wergîrawe
Serpolî 2 Mistefa Xoşnaw Fermandey Likî 1-î Hêzî Barzaniyan
Têbînî: em wêneye le zor serçawey lemer mêjùy komarî Kurdistan da bilaw kirawetewe. Em belgeyey namey serpolî 2 Mistefa Xoşnawe bo Jeneral Mayor Heme Reşîdxanî Qadrxanzade fermandey Hêzî Bokan u menteqey Bokan le bergî yekemî "Dewletî Cumhurî Kurdistan,name u dokumênt,Mehmud Mela 'ézzet, Swéd, Azarî 1992" wergîrawe.
Serpolî-2 'êzet 'Ebdul'ezîz
" Rojnamey Kurdistan jimarey 53, Dûşemo 13-î Cozerdanî 1325[î hetawî]/ 4-î Juwenî 1946
Nwênerekanî Kurdistan u Taran le Seqiz
Rojî Yekşemo 5 – 3 – 25 heyetî numayendeganî hukûmetî Kurdistan geyîne Seqiz. Lay rojawa serleşkir Rezmaraş le gel sê nefer numayendeganî Azerbaycan: 1- axay Cewdet wezîrî kar 2- axay 'Elîzade mufetîşî mexsûsî cenabî Pîşewerî 3- axay Azerpadgan fermandarî Meraxe le Taranewe wardî Seqiz bûn, se'atêk le şew çûbû celese le menzlî sertîp Humayûnî teşkîl bû, muzakere ta sê se'at u nîw tûlî kêşa:
1- serheng 2 'êzet 'Ebdul'ezîz bo kirdinewey celese be zimanî Kurdî beyanatêkî zor başî kird ke cumle be cumle be zimanî Farsî tercume dekira.Bînay ew beyanate le ser ewe bû ke zor cêy xoşwextiye legel birayanî Azerbaycanî da dostêkî mehkem u birayetêkî tewawman bo hasil buwe u lem celeseş da wa diyare ke birayanî Fars meylyan le ser husnî tefahume ke teqazayan kirduwe eme bêyîne Seqiz u axay serleşkirîş bo muzakerat le Taranewe hatote êre.Ta êsta ke dû biray Azerbaycanî u Kurd destyan pêk dabû,hewyaman heye ke legel birayanî Farsîş da le ser eslî birayetî mûwafeqet hasil bibê u bibîne sê bira.
2- Axay serleşkir Rezmara le paş beyanatî biray xoşewîst kak 'êzet menzûrî celesey beyan kird ke çunkû bem zûwane dûbare muzakeratî beynî dewlutî merkezî Taran u numayendeganî Azerbaycan u Kurdistan dest pêdekirêtewe le ber ewe ke muzakere le ser eslî husnî tefahum ser bigrê wa be çak zanra ke em meclîse lêre teşkîl bibê u karêkî wa bikeyn le tewawî cebhe da ta duwayî muzakere aramî berqerar bêt.
3- serheng 2 kak 'êzet cuwabî dawe ke eslî hatint ême le ser î'tîbarnameyeke be eme dirawe u eweye ke sabît bikrê şerî Qarewa, berwarî ( 9-î Banemer ) hewel car hemle le teref kêwe buwe, ca le ser em esle çendîn delîlî beyan kird lewane yekêk ewe bû : be hemû qa'îdêkî herbî hemîşe telefat le 'îdey muhacîm ziyatir debê, çun le 'îdey nîzamî êran lew şere da telefatêkî zor buwe u le 'îdey eme yekêk xwên le qamkî nehatuwe, ewe xoy delîle ke 'îdey nîzamî êran hemley kirduwe boye lêyan telef buwe, emma hî ême çun le sengerî xoyan da bûn gulle neygirtûn. delîlêkî dî eweye le esîranî xotan ke le Mehabad u Tewrêzin bipirsin ta lêtan me'lûm bêt ke nîzamî êran hemley kirduwe.
Sertîp Humayûnî kutî: min 'îdeyekim bo şîmalî Seqiz nardibû emma neçûbûne xakî Mehabadewe, lew sûrete da ewe be hemle mehsûb niye.
Serheng 2 kak 'êzet le cuwabî da wutî: Seqiz u Mehabad le yek cwê nîn, her dûk xakî Kurdistanin,her kwê Kurdî lêye ême be hî Kurdî dezanîn.Lew beyne da biray xoşewîst kapîtan Se'îdzade le ser dû sê metlebî dî le qebîlî firînî teyare u hênd şitî dî pîley be sertîp Humayûnî girt, çun sertîp Humayûnî delîlî heqî be destewe nebû naçar le meclîs weder kewit, îdî nehatewe.Le axir da axay serleşkir Rezmara îqrarî kird ke lewe da 'îdeyek le Seqizewe nêrdrawe bo ser 'îdey Kurdistan hîç qisey têda niye, mewzû'î hemle bew core le celesey resmî da me'lûm bû ke xetay nîruy êran buwe.
4- Mewzû'î berqerarî aramî le cebhe da le paş giftugoyekî zor u mutale'ey nexşecatî nîzamî êran be îtîfaqî araء qerar kira ta tewaw bûnî muzakere hîç layek heqyan niye biçne pêşewe, debê her kes le her cêyek heye rabiwestê u hîç laş heqyan niye teqe biken.Zîmnen serleşkir Rezmara teqazay kird ke hêzî Kurdistan çuwar hezar gez le dewrey Seqiz dûrewe kewin u sê hezar gezîş le ser cadey beynî Bane u Seqiz bikşênewe u bo lay xorawa, ta nîzamiyanî êran bituwanin be azadî bo 'îdey Bane u Mîredê azuxe berê biken u le muqabîl da îmzayan da ke teyyaratî ewan her be ser cade da heqî hereketî bibê u 'elawe sê nefer numayendey xoman hemîşe le Seqiz u Bane u Serdeşt da hebê u nazrî karî ewan bin ke 'îde u muhîmat bo ew sê nuxte le teref dewletî êranewe berê nekrê, emma eger 'îdeyan bo 'ewez kirdinî neferatêk ke wadey xizmetyan tewaw buwe bêt manî' nebin.Ew mewzû'e be meqamatî berzî merkezî xoman 'erz kira le cuwab da fermuyan ke le ser eslî îhtîramî dû terefî ême herçend bikşêynewe duwawe, nîzamiyanî êranîş her bew qerare debê bikşênewe duwawe,dena xeyre mumkîne u her cêyek ke îşxalman kirduwe her le dest ême da debê u cadeş be cê nahêlîn.Her bew core le celesey resmî da be axay serleşkir Rezmara cuwab dirawe.
5- Le mudetî 38 se'at ke ême le Seqiz buyn fermandey nîzamiyanî êran çend car hawarî bo ême nard ke ewa le Mîredê şere werin mehêlin, ewa cadey beynî Seqiz u Sine hêzî Kurdistan dagîrî kird biçin biyan gêrnewe.Ta wabû bo ewey nehêlin teqe bikrê nwênerekanî Kurdistan le maşên da ke beydaxî şehametî Kurdistanî le ser delerawe le Seqizewe be ser cadey Bane da hatîne hereket u le pişt serî ewanewe maşênî nîzamiyanî êran ke yekêk le numayendeganî u dû serhengî têda bû le jêr penah u hîmayetî beydaxî berzî Kurdistan da hêwaş hêwaş be duway ême da dehat, le Ayîçî, le Temûxe, le Belecer u le exlebî kêw be çawî xoyan 'îdey munezemî pêşmergan u serkirdanî Kurdyan dedî ke çon le kemalî şehamet u bê bakî da ew cêyaneyan dagîr kirduwe u muntezîrin be mehzî sadir bûnî ferman qelbî dujmin heldrin.
yekêk le nwênerekan, Ibirahîmî Selah”
Têbînî: em wêneye le zor serçawey sebaret be mîjuy Komarî Kurdistan da bilaw kirawetewe
