Saturday, November 26, 2011

Nimayiştî 'Daykî Nîştiman ' le Nexede u şino (3) u (4)

jimarey taybetî : 2110
defterî serokwezîr
berwarî nûsîn : 15/5/1324 =06/08/1945
berwarî paknûsî : 16/5/1324 = 07/08/1945
berwarî sebt kirdin : 21/5/1324 = 12/08/1945

kopî raportî jimare 14 - 3/5/24 = 25/07/45

Defterî post u têlgirafî Nexede sebaret be hatinî çend kes le xellkî Mehabad wekû artîst u çûnyan berew şino agadar buwe u ewe le layen wezaretî Post u Têlgirafewe bo wezaretî Nêwxo nêrdirawe.legell Estandarî Estanî çuwar be wuşiyariyewe lew bareyewe qise bikrê u debê çawyan be ser karekewe bê u pêşî hercore nimayiştêk bigrin.
imza
berwar

rêkxirawî bellge neteweyekanî êran

*****
jimare 471
berwar: 29/4/ 24 = 20/07/1945

cenabî Estandarî berzî Estanî çuwarem
Emro desteyek ke birîtî bûn ziyatir le bîst kes artîstî Mehabadî hatine şino biryar waye beyanî şanoy Daykî Nîştiman pêşkêş biken.
serperistî bexşdarî şino
êmza.

******
Xenî Bulûryan ke yekêk le kayekaranî şanoy 'Daykî Nîştiman' buwe le kitêbî bîreweriyekanî'Allekok'da sebaret be pêşkêş kirdinî ew şanoye le Nexede u şino awa denûsê:" paş kotayî nimayiş le Mehabad,le ser biryarî rêberayetî KOmelle aktirekan barubineyan têkewepêça u berew şarî 'Nexede'u paşanîş şarî 'şino' çûn.Katî çûn bo Nexede u şino Qazî Mihemed amojgarî kirdîn u gutî:


"şino şarêkî ayînî ye.çunke êwe be rastî nwênerî Komelley J.K.in debê baş xo binwênin.Debê akar u reftarî necîbanetan hebê u serincî xellik bo lay xebatî Komelle rakêşin.Beyanan u katî tirîş debê biçin le mizgewtekan le rîzî xellikda rawestin u nwêjî be cema'et biken.Ewe detuwanê xoşewîstî êwe le nêw xellik da pitir bikat u debê nimûne bin u akarî cuwan le xo pêşan biden."

Hewşey garajî Nexede bo pêşandanî numayişî Daykî Nîştiman diyarî kirabû.Lewê sehnekeman suwar kird.Her wekû pêştir gutim 'Marif Hetem' be şêweyek sehnekey durust kirdibû ke le hemû cêyek suwar dekra.Bo mawey çuwar rojan Daykî Nîştiman le Nexede pêşan dira.Xellkî Nexede u dewr u berî be germî pêşwaziyan lê kird u tenanet axawetî'Qerepepax'îş hatin Daykî Nîştmanyan dît u yarmetiyekî zorman ko kirdewe u paşan be serberzî berew şino çùyn.
Bo manewe le şino,holî qutabxaneyan diyarî kirdibû.ême bergî sipî duxt serbazîman deber dabû u,killawî serbazîşman le ser bû.Katêk deste deste bew cilubergewe çùyne nêw bazarî şarî şino,hacî u sofî morreyan lê dekirdîn....
Rojî pêşandanî numayiş cemawerêkî zor ke çaweruwanî hatin bo nimayişiyan lê nedekira,hatin numayişî Daykî Nîştmanyan dît.Le'şino'ş be wêney Mehabad pêşwaziyan le numayişî Daykî nîştiman kird.Paş geraneweman bo Mehabad gwêbîs bùyn korêk le şinowe hatibûne lay serkirdayetî J.K. u bibûn be endamî J.K. u çûn liqî J.K.yan le şino damezrand.Ew hengawey ewan Qazî Mihemedî han da ke le endamanî korî numayişî'Daykî Nîştiman'sipas bikat."

Wekle nûsînî berêz Bulûryan derdekewê dezgay lawazî hukûmetî nêwendî sereray ew fermananey lem bellgane da derdekewin nîtuwanîwe pêş be nuwandinî 'Daykî Nîştiman' le Nexede u şino bigrê.

Têbînî:ew dû‌bellgeyeş be sipasewe le kitêbî Sawucbilaxé Mokrî(Mehabad) gérdawerî u talîf:Fereydùn Hekîmzade wergîrawe.

çend bellge sebaret be nimayştî 'Daykî Nîştiman ' le Nexede u şino (2)


Wezaretî Post u Têlgiraf u Telefun
îdarey defterî wezaret
be berwarî 4/5/1324 = 26/07/1945

Jimare:187/m
peywest
cenabî axay serokwezîr
babet:hatinî çil kes le xellkî Mehabad bo Nexede wekû artîst

Be hurmetewe kopî raportî defterî Nexede ke be rêgay îdarey post u têlêgirafî Rezayiyewe nardirawe bo agadatî xatirî mibareketan le peywest da pêşkêş kira

le ciyat wezîrî post u têlgiraf u telefun‌

wezaretî nêwxo lew babete agadar kira

Rêkxirawî bellge neteweyekanî êran

Têbînî:ew bellgeye be sipasewe le kitêbî Sawucbilax Mukrî(Mehabad) girdawerî we talîf:Fereydun Hekîmzade wergîrawe

çend bellge sebaret be nimayştî 'Daykî Nîştiman ' le Nexede u şino (1)


rûnûsî raportî defterî Nexedey wezaretî Post u Têlgiraf u Telefun
jimare 14
berwar: 3/5/24 = 25/07/1945
wezaret - be hurmetewe 'eynî raportî ke le defterî Nexedewe geyştuwe bo agadarî xatirî mibarek le xuwarewe be 'erz degeyêndprê.

14cewahêrî

Pêrê se'at 13 nîzîkey 40 kes le xellkî Mehabad le kamîyonêk da wekû artîstî Mehabadî komelle hatine Nexede,êwarê berew şino çûn u goya çend rojêk lewê debin u hemû rojê hêndê nimayişt deden u dawa le xellik deken le gell Komelle kewin u le gerranewe da le Nexedeş hêndêk nimayişt deden u wek bîstirawe goya ew nimayiştane be dijî dewllet u memûranî leşkirî ye.Her katêk le Nexede nimayişt bidrê raportekey be 'erz degeyêndirê

Muşîrî

rûnûs wek mak waye
Rêkxirawî Bellge Netewiyekanî êran

Têbînî:ew bellgeye be sipasewe le kitêbî Sawucbulaxé Mukrî(Mahabad)girdawerî we talîf:Ferîdun Hekîmzade wergîrawe

Sunday, November 13, 2011

'Elî Xusrewî yekêk le kadre hellsùrawekanî komarî Kurdistan


'Elî Xusrewî yekêk le kadre hellsùrawekanî komarî Kurdistan buwe u le endamanî gencî Komeley J.K., u duwatir le Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan u komar da berpirsiyaretî cor be corî hebuwe.wek sedrî Yeketî Cewananî Dêmokiratî Kurdistan,mudîrî daxlî çapxaney Kurdistan,pişknî ferhengî Kurdistan u berpirsî Radîoy Mehabad.Em wêneye debê î serdemî çalakî Xusrewî le Komeley J.K. dabê.

Kurdistan,jimarey 9, şemo 13-î Rêbendanî 1324(2-î Fêvriyey 1946)

Kurd u Azerbaycan

Ta çend sal lewe pêş ke wêsta şeypûrî azadî lê nedra bû hêzî ehrîmenî faşîstî de duniya da muselet bûn,Kurd u Azerbaycanî le gell yek zor nakok bûn,destî îstî'mar bo îstîfadey xoy şew u roj xerîkî îxtîlaf le nêw ew dû netewe necîbe da bû ta be boney ewe bituwanê le menaf'î madî ew netewane behrewer bin u le menaf'î wan koşk u ballexaney çend nuhûmiyan saz dekird u le têk berdanî ewan bo xoyan le koşkekanî Taranê dadenîştin u qa qa be rîşî mîletî mezlûm ke hellfirîwa bûn pê dekenîn.
Welî be yarmetî xuday bê hawall rojî reşman rûnak bû zincîrî esaret le dinya da pisa u axerîn nefer le dest perwerdekanî Hîtlêr yek le duway yek be cehenem muşeref bûn.
çawman hellêna dîman ke dest u pêwendî Goblêzî le'netî ta wêsta le dûberekî ême îstîfadeyan kirduwe u bo menzûr u meramî xoyan Kurd u Azerbaycaniyan pêk wer kirduwe.
Bellê wexeber hatîn dîman ke netewey Azerbaycanî bo şuca'et u sexawet u însaniyet le dinya da meşhûrin u le rêy azadî u dêmokirasî da kûjrawyan zor dawe u ewanîş her wekû ême beşxuraw bùn.
Bellê bîlexere be hîmmetî birayanî berzî Kurdî,Azerbaycanî îtîhadî mehkem le beyniman bestira u destî îtîhadman da dest yek u swêndman xuward ta neferêk le faşîstekan bimênê danenîşîn u debê le beynî berîn.Dujmnanî me debê bizanin eger qedemêk le nîştmanî ême bêne pêş be zorî baskî kuranî azdîxuwahî Kurdî u Azerbaycanî mehu debinewe.Umêdewarim ke ew îtîhad u birayetîye le beynî ew dû netewe beşxurawe roj be roj be kwêrayî çawî dujmnanî dêmokirasî mehkemtir u berdewamtir bê.
Berqerar u payedar bê birayetî Kurd u Azerbaycanî.

'Elî Xusrewî


Tênînî: em uwêne ye,be sipasewe kak Samrendî Hîsamî newey 'Elî Xusrewî bo 'Wêney Komarî Kurdistan'î narduwe

Saturday, November 12, 2011

Wêneyekî binemalley Zêrîngeran le serdemî komar da


Wêneyekî binemalley Zêrîngeran le serdemî komar da

Le lay çepewe:Re'na xanim daykî Husênî Zêrîngeran,sîweyl kiçî gewrey, serpolî 2 Husênî Zêrîngeran,Biraymî Furuher taqe kurrî Husênî Zêrîngeran,xanimî Feyziyabî hawserî Husênî zêrîngeran,Zehawî Furuher kiçî duwemî Husênî Zêrîngeran.mindallekey piştewe nenasrawe.
Husênî Zêrîngeran(Furuher)endamî jimare 1-î Komelley J.K. u ta Oktobirî 1944 serokî Komelle bû.Le serdemî komar da endamî komîtey şarî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan u efserî Hêzî Dêmokiratî Kurdistan bû.Be pêy qisey William Eagleton,endamanî komîtey nêwendî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan le serdemî komar le katî deber kirdinî unîformî nîzamî da derecey serpolî 2 yan hebuwe.
Rehmetî Hemedemînî Sîracî ke le serdemî komar da le gel Biraymî Furuher hawpol buwe, deygêrawe rojêk le gell rehmetî Biraymî Furuher dime qalleyan lê peyda debê u be duway ewe da‌ Husênî Zêrîngeran dête xwêndinge u be Hemedemîn delê carêkî dîke dillî Biraym biêşênê tenbêy deka.Renge her le ber ew xoşewîstiye bûbê ke lem wêneye da nemir Biraymî Furuherîş le cilubergî nîzamî da debînîn.

Têbînî:Em wêne ye le albomî nemir Biraymî Furuher wergîrawe u le torî komellayetî Facebook da bilaw kirawetewe.

Monday, October 17, 2011

Wêney şehîd Ehmedxanî Faruqî m'awinî Hêzî Bokan u Menteqe le Sera


Wêney şehîd Ehmedxanî Faruqî m'awinî Hêzî Bokan u Menteqe le Sera

Lem wêneye da şehîd Ehmed xanî Faruqî ew kesey ke le nêwerast le ser kursî danîştuwe le gell hêndêk le têkoşeranî dîkey Feyzulabegî u mindalekanyan debînin.Rîzî piştewe kesî çuwarem le lay çepewe şehîd Mihemedxanî Feyzulabegî nasraw be Heme xanî Babexan begî Qarewa çkole ye.Girîngîyekî dîkey em wêneye ewe ye ke le jêr portirey "Selahedînî Eyûbî" helgîrawe.'Eynî ew wêneye le çend jimarey "Nîştiman" da debînîn.


Têbînî: ew wêne ye be sipasewe dostêkî Seqizî bo "Wêney Komarî Kurdistan"- î narduwe

Thursday, September 29, 2011

Bellgeyekî Wezaretî Malliyey Cemhûrî Kurdistan


Bellgeyekî Wezaretî Malliyey Cemhûrî Kurdistan

şomare merkzî 660525
‌Arm şîroxorşîd
Nosxé awl
Dewleté Comhurîyé Kurdistan
Dewleté şahenşahîyé Iran [şahenşahîyé Iran xet xordé, bé cayé an newéşté şodé est Comhurîyé Kurdistan]
wezartî Mallîyey Kurdistan
sérî 8
édaré ________ dayéré
Iyalet ______
Wélayet _______ nahîyé
berayé modeté ez _____ ta ____
bédéhî
qebzé neqdîyé resmîyé axayé Rehman'Ebdî kewişdurû
şerh
le babet maliyat ber dahat salé 24-é axayé Rehman 'Ebdî kewişdurû
meblexé 150 riyal
le babet 'Ewarézé şaredarî """"""""""""""""""""""""""""""""15 riyal
le babet néwî bazirganî """"""""""""""""""""""""""""""""" 75 – d

jimare qebzî sindûq 84 5500
cem'
165/75
25-1-17

séheté arqamé fowq u resîd anra ke me'adélé meblexé şanzde timen u pénc qirran u pazde şahî mîbaşed gewahî mîşewed
bétarîxé 1325-1-17
sémét: le layen mutesedî maliyat ber dahat
'ddl ٩٩ –
Serokî Maliyey Kurdistan
Imza

==========================
jimarey nêwendî 660525
nîşanî şêruxurşîdî dewletî êran
dewletî Cemhûrî Kurdistan
dewletî şayşayanî êran [dû wuşey şahenşahî êran xetî sûrî be ser da kêşrawe u le ciyatiyan nûsrawe cemhûrî kurdistan]
Wezaretî Malliyey Kurdistan
zincîrey 8
îdare _____ dayîre
eyalet________ nawçe
bo mawey le ________ ta ______
qeriz
qebzî nexdî resmî axay Rehmanî 'Ebdî kewişdurû

şîkirdinewe
le mer mallyatî ser dahatî sallî 1324-i[salî 1945-î zayînî] axay Rehmanî 'Ebdî kewişdurû, birî 150 riyal
le merr 'ewarîzî şaredarî ewey le pay axay Rehmanî 'Ebdî kewişdurû daye, birrî 15 riyal
le merr mallyatî nêwîbazrganî """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""" birrî 75- d
jimarey qebzî sundûq 845500
koM:165/ 75 riyal
1325-1-17 (1946-04-06)
rastî ew birraney serewe u resîdekeyan ke dekate birrî şazde timen u pênc qirran u pazde şahî gewahî dekirê[birrî pareke be reqem le ciyat heftaw pênc nûsrawe pazde]
le berwarî 17- 1- 1325-î hetawî [1946-04-06-î zayînî] pîşe: le layen berpirsî malyatî ser dahat
Serokî malliyey Kurdistan
îmza
mor ke be daxewe be cuwanî naxwêndirêtewe
Têbînî:em bellgeye le layen berpirsî mallyatî ser dahat le wezaretî malliyey Kurdistan bo kasibkarêkî kewişudrû le Sablax axay Rehmanî 'Ebdî derkirawe u serokî wezaretî[îdarey] malliyey Kurdistan îmzay kirduwe.Lem bellgeye da nawî nenûsrawe, bellam dezanîn ke serokî malliyey kurdistan Ehmedî 'îlmî buwe.Eger le jimarekanî berdestî "Kurdistan" u çapemenî komar wurd bînewe debînîn karbedestan nêwî cor be coriyan bo pîşekanyan bekar hênawe,bo nimûne îbilaxiye u agadariyekanî Ehmedî 'îlmî hem wek "serokî îdarey malliyey Kurdistan" u hem wek "reysî îdarey Darayî Kurdistan" le "kurdistan" da billaw kirawnetewe.Wek lem bellgeye u le çend bellgey dîkey komarîş ra derdekewê le mawey destellatî Kurdî da le ber destpêwegirtin kaxezî bemarkî dewletî pêşû be karhatuwe u wek le serewe debînîn qellemî sûr be ser "şahnşahî Iran" da kêşrawe u le serî be dest nûsrawe "Cemhûrî Kurdistan".Ew kaxeze bemarkane ke be Farsî bûn,car car bellgekanî Komarî ke be Kurdî nûsrawin, kirduwe be têkellawêk le Kurdî u Farsî.
Em bellgeye nimûneyekî herçend piçûkîş bê, bellam şêwey karî yekêk le dezgakanî komar wate Wezaretî Malliyey Kurdistan nîşan deda.Zor sipas bo nûserî kurd berêz Selahedînî 'Ebbasî bo nardinî ew bellge girînge bo "Wêney Komarî Kurdistan".

Sunday, September 18, 2011

çapkirawî serdemî komar: HEDYEY HURDISTAN


HEDYEY KURDISTAN

Hellbestî Cenabî Mela Mihemed Hesen

Cewherî

1325

Mihabad- çapxaney Kurdistan


çapkirawî serdemî Komar

"Hedyey Kurdistan" komele şê'rêkî mela Hesenî Cewherî ye leser rêuşwênî muslmanî ke le salî 1325-î Hetawî/1946î Zayînî çapxaney Kurdistan çapî kirduwe.Mela Hesen Xelkî dêy Camerd buwe.Mela 'Umerî Xusrewî Camerdî be destnûsî ew şê'raney Cewherî da çuwetewe ke le ber dest da bûn u hêndêkyanî le sallî 1378-î Hhetawî be nawî dîwanî şê'rî Cewherî çap kirduwe.Duwatir be em çapey "Hedyey Kurdistan" u çend nusxey destxetî ew şê're da hatwetewe u le sallî 1383-î Hetawî da wek namîlkeyek billawî kirduwetewe.

îstîqlalî Kurd ke damezrawe
binaxey le ser şeri' danrawe

le ser îcazey reyisî cumhûr
cenabî Qazî pêşeway mensûr

tewaw denûsm esl u fer'î dîn
be şê'rî Kurdî rewan u şîrîn‌

Tuesday, September 6, 2011

Ew Qurane Pîrozey Ke Qazî Mihemed Swêndî Pê Xuward






fî alyawm alsulesa 3 / 3/ 1300 - 23/ 5/ 1936
'en .... Koysincaq bi alhediye
mal.... Muhemed Xefur Sinf sadis
made.... Quran alkirîm
mdrese.... Koysincaq alebtidayih

tarîx 3/ 3 / 1300 - 23 / 5 / 1936m

Imza Muhemed Dilşad

le rojî sêşemo 3/ 3 / 1300 beranber be 23/ 5 / 193-î zayînî
le... Koy Sincaqewe be diyarî
î.... Mihemed Xefùr polî şeş
babet... Quranî kerîm
medresey : seretayî Koy Sincaq
berwar 3 / 3 / 1300 - 23 / 5 / 1936-î zayînî

îmza: Mihemed Dilşadî Resûlî

Bo bîrewerî ew şewe ke cenabî Qazî Mihemed
le malî me da bem Quraney swênd xuward u hate naw cergey
Hîzbî Dêmokrat(Komeley J-K)ke heta le dinya da dejî be
mîlletî Kurdî xizmet bikat u wefadar bêt

îmza. Mihemed Dilşad Resullî

Ew Qurane Pîrozey Ke Qazî Mihemed Swêndî Pê Xuward

Hesenê Qazî

Berêz Seyd Mihemedî Semedî le kitêbî "Nêgahî bê tarîxê Mehabad" da denûsê: " Axay 'Ebdulrehmanî Resûlî biray piçûkî Dilşadî Resûllî yekemîn sikirtêrî giştî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistanî êran be nûserî em dêrraney gut:Qazî Mihemed le mallî ewan bo endametî le komelle da swêndî xuwarduwe u tenanet raşîgeyand heman ew Quraney swêndî pê xurawe le malî ewan mawe.Nêwî nihênî Qazî le komele da " Bînayî" buwe, bellam endametî Qazî le nêwendêtî komele da teyîd nekrawe laperey 113"
êsta çend laperre lew bellge pîroze mêjùyîye le layen berêz kak Selahedînî 'Ebbasî le torî komelayetî Facebook da billaw buwetewe u ême îzinman lê wergirt bo ewey rayan gwêzîne wêney Komarî Kurdistan.Wek le serewe da debînîn dû yadaştî kurt yekyan be 'Erebî u ewî dîkeyan be Kurdî le ser ew Qurane nûsrawe.Wa diyare nemir Dilşadî Resûlî(Mihemed Xefùr)ew kate le salî 1936 le medresey seretayî Koye buwe u lewê ew Quraney be diyarî wer girtuwe u legell xoy hênawyetewe Sabilaxê.êsta werû‌kewtinî ew bellge bê wêneye qisey berêz Semedî dadegirêtewe ke le ziman xudalêxoşbû 'Ebdulrehmanî Resûlî bira çikolley Dilşad deygêrêtewe.
Mihemed Dilşadî Resûlî [M.Nadirî] le endamanî damezrênerî Komeley j-k buwe.Nawî eslî Mihemed xefûr buwe,binemalekeyan Sablaxîn u bo kasbî çùnete koye.Dilşad le Koye gewre buwe u lewê u le Bexda xwêndûyetî u xaney mamostayanî tewaw kirduwe.Duwatir gerawetewe Sablaxê u yekêk le endame here çalakekanî Komele buwe.Le hawînî 1945 le gell Qasimî Qadirî Qazî,'Ebdulrehmanî Zebîhî u dû têkoşerî dî le nîzîk Wurmê gîran u nîzîkey 8 mang le zêndan da bûn.Le mangî Reşemey 1324/Fêvriyey 1946 Dilşad u hawrêyanî geyştnewe Sablaxê u têkell be çalakiyekanî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan u Komar bûn.Dilşadî Resûlî her wek "Nîştiman",le "Kurdistan"îş da nûserêkî çalak, endamî Komîtey Nêwendî Hîzib u cêgirî wezîrî Ferhengî Kurdistan bû.Dilşad duway têkçunî Komar çuwewe Başûrî Kurdistan u le nawçey Pişder dejya u le salî 1965 têror kira.
Beşêk le zanyarî le mer jiyanî Dilşadî Resulî lew pêşekiye wergîrawe ke berêz 'Elî Kerîmî bo çapî tazey gowarî Nîştiman-î nûsîwe: Nîştman.Bilawkerewey Bîrî Komeley J.K. amade kirdinî: 'Elî Kerîmî,Binkey Jîn, Silêmanî 2008, laperrey 26.

Tuesday, May 3, 2011

Nimûney Qeballey Hawserêtî (Zewac) le Serdemî Komarî Kurdistan


Nimûney Qeballey Hawserêtî(zewac)le Serdemî Komarî Kurdistan da

şomaréyé tirtîb:Dùsd u yazde
Tarîxé wuqu'é 'Eqd:Bîstudùy Xakelêwey 1325
Tarîxé Sebt:Bîstudùy Xakelêwey 1325
ésm u namé xanéwadégî u tabé'îyeté zowcéyn we şomaréyé şénasnamé we mehelé sodùr an we tarîxé tewelodé anha
Zowc Mihemedî Sofîzade şinasname şomare 2944 şarî Mehabad le dayikbùy 1-î Seretanî1296 tebe'ey Cumhurî Kurdistan
kurrî Hacî 'Ezîzî Sofî Pîroz nîştùy şarî Mehabad
Zowcé:Hebîbe Mewlewî be nêw nîşanî 28-î şarî Mehabad le dayikbùy 28-î Sewr sallî 1302etbe'ey Cumhurî Kurdistan kiçî Mihemedî Mewlewî nîştùy şarî Mehabad
Zowc 'Eyalé dîgerî dared ya xeyr: Jinêkî dîkey heye

Têbênî:ewey cêy serince wek bem bellgeye ra derdekewê her formî rêjîmî pêşû u be zimanî Farsî dekar kirawe bellam wullamekan be Kurdî nûsrawin.Le duwayîn pirsiyar da nûsrawe daxuda Hawser (piyaweke)'eyalêkî dîkey heye yan na u be Kurdî wullam dirawetewe:"jinêkî dîkey heye".Nazanîn eme wergêranî pirsiyarekeye yan hawser (piyaweke)jinêkî dîkey hebuwe le katî bestinî girêy ew hawserêtiye da.Komarî Kurdistan"jin hellgirtin"-î qedexe kirdibû,bellam wa diyare fire jinêtî qedexe nebûbê.

Bellgey îznî Lêxurrînî Dûçerxe le Layen îdarey şarewanî (polîs) Komarî Kurdistanewe

Bellgey îznî lêxurrînî dûçerxe le layen îdarey şarewanî (polîs) komarî kurdistan

25/7/10
şarewanî Kurdistan

Tesdîqî lêxurrînî çerxî pêy

îdarey şarewanî kurdistan tesdîq deka ke axay Haşim Mûsazade kurrî Sale nimre 6020 me'lûmatêk ke bo suwarî dûçerxe pêwîste heyetî.Nezer bew îmtîhaney dawyetî u qebûl kirawe le suwar bûnî çerxî pêy mucaze u debê nezm [u] şerayitî nîzamey 'bûr u mirûr be dîqet rî'ayet bika
serokî rêga nîşandanî lêxurr
morî şarewanî kurdistan
îmza
Nîzamî
1324

lêxurr Haşim Mûsazade jimare ١
Detuwanî ba îcazey şarewanî u îstî'dadî xot le dûçerxe suwariye îstîfade bikey
serokî şarewanî Kurdistan
îmza: Nîzamî
cêgay
wêney lêxurr
temir
mor 1324

Têbînî :Em bellgeye berêz seyîd Mihemedî Semedî le arşîvî berêz Yonisî Mûsazadey wergirtuwe u dawye be govarî Mehabad u le jimarey 120-î govarî Mehabad,Marsî 2011 da çap kirawe. Wek le bellge ke da debîndrê wêdeçê îdarekanî Komarî Kurdistan her temrî (pûl)hukûmetî nêwendîyan be kar hênabê.Berêz Haşmî Mûsa zade le serdemî Komarî Kurdistan da serokî " îdarey sebtî Mehabad"buwe u wek karbedestêkî komar be erkî xoy zanîwe be wergirtinî tesdîq le îdarey şarewanî dûçerxey pêy bajwê.

Wednesday, February 2, 2011

çend Bellgeyekî Girîng;çalakî Komar Geyiştuwete Kirmaşanîş

çend Bellgeyekî Girîng

çalakî Komar Geyiştuwete Kirmaşanîş

Hesenê Qazî

Heta êsta lew nûsîn u şîkirdinewaney wa sebaret be Komar billaw bûnetewe,zor kem basî kar u têkoşanî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan le derewey mellbendî Mukiryan be taybetî le nawçe başûriyekanî Rojhellatî Kurdistan kirawe.
Le sallî 2008 berêz Babeşêx Nasirî çend bellgeyekî billaw kirduwetewe ke bûnî çalakî Hîzib le Kirmaşan deselmênê.Berêzyan serçawey ew bellgane awa bas deka:
"Merhumî mamosta Seyd Husên Mes'udî pêşnwêj u muftî şaf'î mezhebekanî Kirmaşan,ke rehmetî endamî Komelley J.K. u paşan şerefî endametî Hîzbî Dêmokratî pê dirabû, diyare merhum mamosta Seyd Husên le dayk bùy Xanegay Hewraman u binar kêwî Atşga u bo xwêndin u le rêgay feqêyetîyewe le nawçey Mokiryan nîştecê debêt u her lewêş legell xanimê le seydanî Nobarî Bokan be naw Seydzade Amîne îzdîwac deka,legell merhum mamosta Heqîqî hawfeqê u pêkeweyş debine endamî Komelley J.K. u binaxe danerî hîzbayetî u Komîtey Kirmaşan le rastî da ew bûge, Yektir lewan merhum Seyd Mihemmed Mes'udî biray mamosta Seyd Husên ke le layen komîtey Kirmaşanewe wek rabitî komîtey Kirmaşan herwek le wullamî namekey komîtey Kirmaşan le layen komîtey Nawendîyewe amajey pê kirawe diyarî kirawe u wergîrawe be nawî nehênî( feqê ) u le rastî da ew bellgane le lay nawbiraw ra geyşte destî min, diyare komellê bellge u nusrawe hî ew serdeme u ta kodetay 32 le cîgayek le Kirmaşan şardiranetewe ke hîwadarm derfet bêt u destman pêy bigat ,ke gencîneyekî be nirxe le çalakî endamanî Hîzib lew serdemeda,kesanî tir ke şerefî endametî hîzbyan le konewe le şarî Kirmaşan hebû,axay Mihemmed Se'îd Hafîdî Qizillcî xellkî Bokan u danîştùy Kirmaşan u Mîrza 'Ebdulkerîm Rostemî bezaz xellkî Cuwanro u danîştùy Kirmaşan ,westa 'Ebdalxaleq Salihzade xellkî Bayingan u danîştùy Kirmaşan ."

Bellgekan:

Bellgey yekem le berwarî 9/8/1325 da nûsrawe be îmzay fermandey Hêzî Serdeşt e u egerçî nawî fermandeke be îmzakeyewe der nakewê,bellam le ber ewey piley efserîyekey nûsrawe (Podpolkovnîk / Serpolî 2 ) der dekewê ke ew fermandeye Bekir Hewzî buwe, bellgeke basî çûnî pêşmergeyeke bo Sabllax u nasandinî.

Arm u nîşanî Komarî Kurdistan
Wezaretî Hêzî Cumhûriyetî Kurdistan
Hêzî Nawendî
jimare
berwarî

Bo postî dêmokrat
Seyd Mihemed Se'îd 'Ebdulrehman le lay ême merexes kirawe be îşî dêmokrat deçête Mehabad. Hîç kesêk muzahîmî nebê u eger le rêga tesadufî be her maşênêk bê hellî bigrê bo Mehabad
îmza
Podpolkovnîk [ Bekir Hewêzî]
fermandey menteqey serdeştê

9/8/ 1325


Bellgey duwem ke le berwarî 10/8/1325 da nûsrawe u fermanî yek le helsûrrawanî paye berzî Komar u Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan,yekêk le m'awînekanî serokî hîzib Menafî Kerîmî ye u deyselmênê hîzib têkoşawe bo berfirawnkirdinî cexzî cugrafiyayî çalakîyekanî u le Kirmaşan komîtey Mihelî hebuwe.Zor wêdeçê ew çalakîyane dirêjey ew têkoşanane bûbê ke le ser u bendî Komelley J.K. da berêweçûn.

jimare: 8583
berwar: 10/8/ 25 [13]

peywend
Nîşanî Komarî Kurdistan

Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan
Mehabad
Komîtey Merkezî

Axay Feqê

Bîna be teswîbî celesey întîxabatî yekî Rezberî Kirmaşan ke be hoy namey jimare 11- 8/7/ 1325 komîtey Kirmaşan hatbû, be hoy ew nameye pêt radegeyndirê ke le ser qerarî Komîtey Merkezî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan cenabt be --- rabîtî komîtey mehelî Kirmaşan dandiray.Lazme zor be cîdiyet meşxûllî encamî wezayîfî pê espêrdirawî xot bî.

M'awînî Komîtey Merkezî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan [ Menafî] Kerîmî
Morî komîtey merkezî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan


Bellgey sêhem,le berwarî 16/8/ 1325 da nûsrawe u têyda hellgirî name wek endamêkî hîzib nasaêndirawe u le rastî da wek pusuleyekî hatuçû waye, ew bellgeye le layen 'Elî Xusrewî yewe îmza kirawe.

jimare
berwar 16/8/ 1325
peywend
Nîşanî Komarî Kurdistan

Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan
Mehabad
Komîtey Merkezî

Bo tewawî postekan u komîtekanî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan
Hellgirî ew nameye [le] e'zay Hîzbî Dêmokiratî Kurdistane. Le sertane hemû core komegêkî pê biken.-
Le teref m'awnî Komîtey Merkezî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan - ['Elî] Xusrewî
morî komîtey merkezî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistanî êran

Têbînî:emin ew bellganem le torrî komellayetî Facebook da le dîwarî mallî kak Qadirî Xendereş çaw pêkewt u duwaye zanîm berêzîşyan le nûsînêkî wergirtuwe ke legell bellgekan kak Babeşêxî Nasirî le sallî 2008 le mallperî Pêşmergekan da billawî kirduwetewe.Ew karey berêz Nasirî cêy pêzanîn u destxoşaneye.
Le serdemî Komar da hêndêk le formî kaxezî komar u hîzib le ser kaxezî îdaratî péşùy hukûmetî merkezî çap kirawnetewe.Diyare ewe le ber kem bûnî kaxez buwe, her wek lêre le bellgey
duwem da debînîn ke wuşey "wêzaretê Darayî" le piştewey kaxezeke be cuwanî diyare.






Monday, January 31, 2011

Jimareyek le şagirdanî medrese legell yekêk le mamostakanyan kak Qasimî Hîcazî


Jimareyek le şagirdanî medrese legell yekêk le mamostakanyan kak Qasimî Hîcazî

Têbînî:em wêneyeş be sipasewe le kitêbî "Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad)" wergîrawe,ewîş le arşîvî berêz Kubira Xanimî Imamî wergirtuwe.Berêz Fereydûnî Hekîmzade kokerewey em kitêbe nêwî hêndêk kesanî nêw wênekey nûsîwe.Qasimî Hîcazî (neferî yekem rawestaw lelay çepewe) u Seyd 'Ebdullay Ishaqî (Ehmedî Tofîq î duwatir)( neferii yekem danîştu le çepewe)be dillniyayi denasrênewe.Be daxewe nazandirê wêneke î serdemî çalakiyekanî J.K. e yan le sallî 1945-1946 le serdemî komar da hellgîrawe.

Réjey Kiçe Medreseyi Le Beramber Pêşewa


Ew yayey mindallekan be réwe deba dekrê yay Wîllmay Seyadyan mudîrî medresey kiçan bé

Rojnamey Kurdistan, jimarey 27,Dûşemo 5-î Xakelêwey 1325/ 25- Marsî 1946

Cêjnî Serbexoyî U Nasandinî Pêşeway Kurdistan Le Layen Amojgaranî Medresey Kiçan

Be boney pêk hatinî arezùy çendîn salley netewey Kurd u nasandinî Pêşewa u serbexoyî Kurdistan rojî çuwarşemo 10-12-1324 le layen amojgaranî medresey kiçan satî 2-î paş nîwero le salonî îdarey ferheng cêjnêkî zor cuwan saz kira.Yay pêşeway Kurdistan u jimarêkî zor le yayekanî endamekanî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan u gişt tebeqatî şarî Mehabad lem cêhne da bûn.

xulasey nutqî yay Wîllmay Seyadyan mudîrî medresey kiçan

lew yayaney zehmetyan kêşawe u lem şadiye da degell ême şerîk bûn le layen amojgaran u şagirdanî medresey kiçan supas dekem lem muwefeqiyete gewreye be xanimî mu'ezemî pêşeway Kurdistan mubarekbadî 'eriz dekem u hemû be dengî gewre dellêyn: xuda payedar ka hezretî Pêşeway Kurdistan.U pêwîste lew cêjne mubareke da hêndêk metlleb le babet hamlandin u mindall be xêw kirdin 'eriz bikem u humêdim heye çak gwêtan lê bêt:
Yayanî xoşewîst bizanin:ew mîletaney ke hengawyan le şeqamî zanist u pêşkewtin nawe jin u piyawî wan pêkewe destyan dawete dest yektir wekû xuşk u bira bo necatî mîletî xoyan hewlyan dawe le xo burdinyan nuwanduwe u tewawî kiçanî xoyan zor çak perwerş dawe u neyan hêştuwe satêk le medrese u xwêndinî xoyan we paş kewin.Lewe pêş ke le çing dîktatoranda girftar bùyn neman detuwanî be zimanî xoman bixwênîn.Ta lem şere gewre da be destî yeke piyawî meydanî azadî marşal Stalîn hemû neteweyek le jêr barî îstîbdad xelasyan hat emeş detuwanîn be zimanî xoman wezîfey mîllî xoman pêk bênîn,be mîlliyet 'elaqe nîşan bideyn.
Ca ey xuşkekan kiçanî xotan bo medresekan be rê biken,eger hez deken mîlletî Kurdî wekû mîlletî dîke weserkewin debê kiç u kurr wekû xuşk u bira bo becê geyandinî emrî Pêşeway mu'ezem fîdakarî biken.Le duwayîda tika dekem êweş
legell min hamdeng bin u bilên:Bijî Pêşeway mu'ezemî Kurdistan.

Têbînî:em wêneyey rêjey şagirdanî medresey kiçan be sipasewe le kitêbî" Sawucbolaxê Mokrî (Mehabad)" wergîrawe. Ewîş le arşîvî nemir Seyd 'Ubeydîlay Eyûbyan (Birrek)î wergirtuwe.

Sunday, January 30, 2011

Hellkirdinî Allay Muqedesî Kurdustan Le şarî Bokan


Rojnamey Kurdistan, jimare1,sallî yêkem,Pêncşemo 20-10-1324/ 11-î January 1946

Hellkirdinî Allay Muqedesî Kurdustan Le şarî Bokan

[be qellemî Hesenî Qizillcî]

Be pêy destûrî heyetî merkezî Hîzbî Dêmokratî Kurdustan u emrî cenabî Qazî Mihemed sedrî e'zem u Pêşeway Kurdustan qerar dira allay muqedes u sê rengî Kurdustan le Bokanîş hellkirê.
Axayan:Mîrza Mistefay Sulltanyan,'Ebdulqadrî Muderesî, Husênî Furuher,Mîrza Mihemedemînî şerefî, 'Elî Xusrewî, Mehmûdî Welîzade,Mîrza Rehîmî Leşkirî u e'zay heyetî Hîzbî Dêmokratî Kurdustan u axay şêxelîslamî Hêmin şa'îrî mîllî u numayendey Heyet Reyisey Mîllî u axay Mihemedî Nanewazade fermandey ordùy mîllî be fermanderî gardî îhtîram u destey mûzîk legell axay Qasim axay êlxanîzade numayendey komîtey Mihelî Hîzbî Dêmokrat likî Bokan be memûrî hellgirtinî allay muqedes me'lûm kiran.Se'at 1- î paşnîweroy rojî çuwarşemo 5-10-24 be îtftîxarî we rê kewtinî heyetî hellgirî alla le hesarî kangay Hîzib marşî mîllî kurdistan xwêndrawe u mûzîk lêdra ,lew kate da utomobîlî mexsûs le nêwanî hezaran nefer xuşk u birayanî Sablaxî geyşte ber derkî kangay Hîzbî Dêmokratî Kurdustan rawesta.Heyetî hellgirî alla le nêw şirîxey çeplle rêzan u ne'retey tund u billîndî (hurya u bijî Kurd u Kurdustan)-î berêkerekanewe ke le dillêkî germ u gurr u be kullewe dehat we rê kewit.Se'at dû u nîwî paş nîwero heyet geyşte Miyanduwau u lewê pêşwaz hatuwekanî axayan: Qazî Qizllcî,Hesen xanî Bidaxî,Birayim axay êlxanîzade , Hemedemîm axay êlxanîzade,Ebûbekir axay êlxanîzade u dû nefer şa'îrî mîllî Hejar u Heqîqî legell sed nefer pitir le e'zay Komîtey mihelî Bokan geyştinê u merasmî îhtiramyan be cê hêna, marş u mûzîk xwêndira u lêdira.Emcar qetarî utombîlî hellgirî heyet u pêşwazhatûwekan kewtine royîn ta geyştine (Texiyabad), lewê bira dêmokrate Ermenêkan be fermandeyî 'Işqî xan le lay rastewey rêgawe, xuşke ermenêkanîş le lay çepewe rawêstabûn,îhtîramî nîzamî u huriya u çeplerêzanyan kird u 'Işqî xan le teref hemwanewe tebrîkî hellkirdinî allay Kurdustanî kird.Qasim axay êlxanîzade le layen heyet u tewawî birayanî Kurdewe îzharî memnûniyet u sipasî be xuşk u bira Ermeniye haw amancekan kird: " Hîzbî Dêmokratî Kurdustan supasyan deka u qedrî 'Işqî xan dezanê".Heyet le nêw hurya u çepllerêzanî bira Ermenêkan we rê kewit ta geyişte (Qeremûsalyan) ( yanî ew dêyey ke mangî Reşemey pareke Serwan Xaksar u serbazekanî xeyallî xawî dîktatorî bay ballî dan u be rêbuwarî hatbûne ewê u mizgewtiyan hellweşand bû, nîr u amûryan sûtand bû u xellkî ewêyan perş u billaw kirdibuwewe),lewê Mîrza Mistefay Muqtedîrî, Mehmûd xan, Yonis xan u 'Ebdulla xanî Emîrî e'zay likî lihelî Dêmokiratî ewê legell tewawî xellkî dê u çend dêy dewr u berîş rîzyan girtbû. Mîrza Mistefa le ciyatî hemuwan tebirîkî îzhar kird u sê desrêj kira u hurya u çeplleyekî zor lêdira u ga u gerdûnyan kird.Heyet werê kewit u se'at çuwar u nîwî paş nîwero geyişte
('Eliyabad) sê kîlomîtirî Bokan,lewê gardî îhtîram be fermanderî Selîm axay êlxanîzade u 'îdey suwar le jêr destûrî Ce'fer axa u Marif axay êlxanîxade u qutabyekanî qutabxaney Bokan u axayanî Ehmed begî Feyzullabegî u Feyzulla xan u 'Elî xanî Qizilyan u Ehmed axa u 'Umer axa u Kerîm axay 'Ebbasî u Hebas axa u Xalîd axay Hîsamî u çuwar pênc hezar nefer xellkî Bokan u dewruber be pêşwazewe hatbûn lewê heyetî hellgirî alla piyade bûn u allay muqedes wek roj le pişt hewir bête derê le kîf derkewit u Kurdustanî girte jêr şaballî pîrozî xoy u mizgênî se'adet u xoşbextî be netewey Kurd da.Marşî mîllî xwêndrawe u mûzîk destî kird be lêdan u le teref gardî îhtîramî Mehabad u Bokan u suwaran sê şîlîng kira, ga u gerdûn kira u alla le ser şanî cewanî reşîd Ebûbekraxay êlxanîzade le nêw çepllerêzan u hurya u bijî Kurd u Kurdustan da geyişte (Kêle şîn), dîsan ga u gerdûn kira u be xoşî u beşaret u şayiyewe alla gey ye ser Hewzî Bokan.Tewawî komellî xellkî le dewrî Hewz u meydanî ewê ko bûnewe u Qazî Mihemed Sadiqî Qizillcî wutar u şê'rî be tînî xoy le jêr alla da xwêndewe u paş wî Heqîqî u Hejar şa'îrî mîllî her kam deste şê'rêkî zor çakyan xwêndewe u heyetî hellgirî alla çûne 'îmaretî Qella ke le pêş da bo bexêr hênanî ewan saz kirabû.

Hejar

bê bibînê ew kesey pêy waye Kurd sernakewê
kê bû pêy wabû temî negbet le serman narrewê

darî allakem wekû çeqlêke bo çawî 'edû
her dillê xoşî newê rebî weber xencer kewê

darî allam darî kird bo xwên mijî Kurdî hejar
pêy billên ba dakewê,lew xak u awe çî dewê?

darî allaman bira sêdareye bo dujminan
her le asog ser kewê pêwîste jînî xoy newê

parçekey sê rengî xoy denwênê, rengî sûr dellê
ta tinokêk xwênî Kurd mabê ,qedî min nanewê

yan dellê ta Leşkirî Sûr berqerar u zînduwe
qewmî Kurd rizgare, ew daşdare,bextû naxewê

yan dellê lêm sûre, dêmokirasî le 'alem ser kewit
mustebîd u murtecî' kewtûne gêjî gêjewê

sipyekey mujdey beyanî bextî Kurdî kird beyan
rojî bextî Kurdî peyda bû, nema perdey şewê

dû gullî genmî dellê agat le rizqî xot bibê
xot ke birsî boçî dujmin pêy bijîn lêr u lewê?

pêw dellê nûkî qellem ger jînî xoşû pê dewê
xeyrî min des nakewê bo rêy tereqî pêşrewê

rengî sewzî yanî daykî nîştiman lew rokewe
cuwan u sersewze wegîrî kewtewe 'umrî nwê


lawekan namûsî no mîlyone ew allayeman
giyan biden bo hîfzî ew namûsetan le minû kewê

rêy necatmane pena bo Itîhadî şûrey
surmeye bo çawî ême xak u xollî Meskewê

rebî îstalîn bijî bo lagirî mezlûmekan
ta zemane xul deda u ta roj debexşê purtewê

rebî her kes dujminî ew mîllete dillpake ye
jêr kewê, kostî kewê rebî se'atêk nesrewê

****

Honer Hebasî Heqîqî

nîştmanperwerekan, serwerekan
lawekan, haw wetenan, rehberekan

cêjnî azadîy Kurdustane
mewqî'î kar u le xew hestane

xerqî xoşîm u sipasî barî
hellkira beyreqî xudmuxtarî

rojî 'eyş u terebe u şadî Kurd
hellkira perçemî azadî Kurd

helldira xeymeyî ew rengî weten
hellkira beyreqî sê rengî weten

hate ber baxî se'adet eserî
hellkira rayetî feth u zeferî

xunçeyî bext u tereqî pişkût
le çiya u deştî weten, her dû be cût


kewkebî bextî ke wa çûbuwe xew
le nekaw sandî le rojê purtew

barî kird leşkirî renc u îdbar
hate cê şadî ke kirdî ew bar

mall u namûs u heya hatewe des
desbecê lêkewe bû nakes u kes

muşkulî Kurdî ke bû layenhel
kirdî hel ruhmî xuday 'eze wecel

Kurde to xawenî 'ezmêkî qewî
şahîdî xîretî ton xellkî zewî

bese bêgane perstî takey
tenbellî u sistî u mestî takey?

ew kerret hestine pê dujmin têkden
pişt be pişt destû wedestî yek den

dête gwêm dengî Selahedînî
rû be xakî wetenî rengînî

ke ewî dîwme ewa dîmewe min
mirdibûm gerçî ewa jîmewe min

hate cê ewro hemû awatim
giyanfîday mîlleteke u allatim

Se'at duwazdey beyanî ewî rojê cenabî Hacî Babe şêx Reyisî Heyet Reyisey Mîllî Kurdustan legell Ehmed axay êlxanîzade warîdî Bokan bûn u sillawî serbazî u tepll u mûzîk be cê hat u ewî rojêş le ber wey ke tewawî ehalî etraf le nê'metî ew cêjne mîlliye behrewer bin u bigene şarî alla hellnekra.

rojî Heynû 7- 10- 24 le se'at 8-î beyaniyewe dest be teşrîfat kira.

1- Le ser banî 'îmaretî Qellay Bokan bo hellkirdinî alla le terefî rastî allawe cenabî Hacî Babe şêx u le lay çepewe cenabî Hacî Bayiz axa rawestan u le her dû lawe dû muselsel dandira.
2- Qutabiyekanî qutabxaney Bokan u mamostakan u xellkêkî yekcar zor le ser sekoy Qella- destey mûzîk u gardî îhtiramî Mehabad u Bokan be femanderî axay Mihemedî Nanewazade fermandey ordûy mîllî Mehabad u Selîm axay êlxanîzade fermanderî Bokan le heywanî nêwerastî Qella amade bûn – tewawî axayanî nawbirawî serewe u cem'iyetêkî keş le axayan mîn cumle Husên axay 'Elîyar u birakanî le serbanî Qella be rîz lemlawlay allawe be çend sef rawêstan. Xelkêkî bê jimarîş le meydanî xuwarewe u dewr u berî hewzî gewrey Bokan rawestan. 3- Axay Qasim axay êlxabîzade pirogramî xwêndewe u cenabî Hacî Babeşêx nutqêkî zor germî fermû,mizgênî xoşbextî Kurdî da u tewawî mîlletî Kurdî bo geyiştin be heqî xoyan be hewya kird u allay mubarekî be destî xoy hellkird.
4- Surûdî mîllî Kurdustan xwêndrawe u mûzîk lêdira u be dused tifeng u sî muselsel sê desrêj kira, axay Hesenî Qizillcî le layen Rehman axay êlxanîzade ke le rêgay azadî Kurd u meramî dêmokrasî da zehematêkî bê hed u hîsabî kêşa bû bo xoşî le mall nebû,hellkiranî allay tebirîk kird.
5- Axay Qazî Mihemed Sadqî Qizillcî nutqêkî be tînî kird.
6- Axay 'Elî Xusrewî serekî dayîrey çap u billaw kirdinewey Hîzbî Dêmokratî Kurdustan nutqêkî be tîn u başî le babet yekiyetî u dest wedest dan bo pêşkewtin u serkewtinî netewey Kurd u behre we rgirtin le azadî u dunyaî dêmokrat beyan kird u zîmnen îzharî kird ke le dunyaî ewro da 'umûmî mîlel le nê'metî dêmokrasî behrewer bûn,le ber wey debê be quwey baskî Kurdî şumal birayanî Kurdî ke le cunûb le jêr zincîrî îstîbidad da denallin rizgaryan keyn u le axirîda be sillametî pêşeway azadî dunya jeneralîsmus Stalîn u rehberî mîlletî Kurd cenabî Qazî Mihemed nutqekey duwayî hat.
7- Axay Hejar deste şê'rêkî sîrînî seyd Kamîlî xwêndewe.
8- Ehmed axay êlxanîzade nutqêkî germ u gurrî le babet xo fîda kirdin u giyanbazî le rêgay Kurdustan u billînd kirdinî allay Kurdustan da beyan kird.
9- Axay Heqîqî şa'îrî mîllî deste şê'rêkî berzî xwêndewe.
10- Axay Rehmanî Muderîsî le layen destey lawanî Mehabadewe hellkirdinî allay muqedesî Kurdustanî le tewawî birayanî menteqey Bokan tebirîk kird.
11- Xalîd axay Hîsamî deste şê'rêkî başî xwêndewe.
12- Hemedemîn axay êlxanîzade nutqêkî be tînî kird ,le katêkda nawî serdar Heme Husên Xanî bird şîlîngêkî îhtîram kira.
13- Marif axay êlxanîzade nutqêkî çakî kird u be taybetî le babet dîlî u yexsîrî bira Kurdekanî cenûbewe baş duwa u kutî bo ême xîret niye ew birayaneman bew core le huqûqî netewayetî u însaniyet bê beş bin u le jêr çengallî îstîbidad u zordarî da binallênin.
14- Ce'fer axay êlxanîzade le nutqî xoyda duway mubarekbadî alla be beyanêkî şîrîn kutî tewawî mîletî Kurd pêwîste le rêgay berzkirdinewey alla u pêkhênan u wedest xistinî azadî bo birakanî dîkeş serî xoyan le pênaw nên.
15- Cenabî axay Hacî Bayiz axay êlxanîzade le ser nê'metî gewrey azadî u hellkirdinî allay muqedesî Kurdustan şukraney xuday bijard u amojgariyekî zor be nirxî bo bira dêmokratekanî fermû le fîdakarî ewan aferînî kird.
Le xatîme da axay Qasim axay êlxanîzade nutqêkî zor be tînî le babet xoşî u azadî Kurdewe beyan kird u se'at yekî duway nîwero be xwêndinewey marşî mîllî u lêdanî mûzîk cêjin tewaw bû. Bira Mehabadiyekan se'at çuwarî paş nîwero be huriya u çepllerêzan u ne'retey bijî Kurd u Kurdustan be rê kiran.

Kurdustan: êmeş be nobey xoman le fîdakarî heyetî Hîzbî Dêmokrat u kargeranî Hîzbî Bokan u be taybetî le axayanî êlxabîzade ke le rêy azadî u dêmokrasî da salhaye fîdakarî deken u le cêjnî hellkirdinî allay muqedesî Kurdustan da mutehemîlî zehmet u muxarîcêkî zor bûn bê endaze supasyan dekeyn u umêdewarîn ke înşaella le ser meramî muqedesî xoyan muwefeq u serberz bin.

Têbînî: be nùsraweyek ra ke le jimarey yekemî gowarî Hellale
Bokan derkewtùwe(Reşemey 1324) der dekewé ke em babetey
Kurdistan le merr hellkirdinî alla le Bokan Hesenî Qizillcî nusîwyetî.

Friday, January 28, 2011

'Elî Rîhanî Le Têkoşeran Jêkaf U Le Karbedestanî Komar


Mîrza 'Elî Rîhanî le têkoşeranî komelley Jêkaf u endamî destey nwênerayetî Kurd bo seferî duhemî Bako bù.Le nwêneranî Kurd le meclîsî Muesesanî Azerbaycan. Mela Qadirî Muderîsî le"Kurte Mêjùy damezranî Jêkaf u çalakiyekanî da denûsê:
"Dekrê wek yekêk le kesanî zor helsûrraw u fîdakarî komelle basî'Elî Rîhanî bikrê. Ew kese tacrêkî gewre bû u serdemayek le Rewandiz tecaretxaney hebû.Tewawî darayî xoy le pênaw amancekanî Komelle da dana u katêk kesêkî nasraw le'eşîrekan hatbaye nêw komelle mîwandarîyekî gewrey saz dekird u hemû serwetî xoy lew pênawe dana.Le serdemî dêmokratekan le kar layan da bellam ew ta ew katey xulla lêy xoş bû le hellsûrran u çalakî le rêgay mîlet da destî hellnegirt."(Qadirî Muderîsî,le kitêbî "Nêgahî bê tarîxê Mêhabad" Seyid Mohamad Samdî,laperrey 113,114,sallî 1373-î Hetawî).Bellam be pêçewaney Qadirî Muderîsî Eagleton denûsê: "Qazî Mihemed,'Ebdulrehmanî Zebîhî u'Elî Rîhanî narde Tewrîzê bo ewey biçne lay konsulî Birîtaniya u sebaret be egerî damezrandinî core pêwendiyekî resmî le nêwan kurdistanêkî xudmuxtarî dahatû u Birîtaniya u hêze rojawayiyekanî dîke bidwên.Wullamî konsûl le ruwangey kurdekanewe lêll bû u cêy rezayet nebû...." Eweş nîşan deda‌le serdemî Hîzbî Dêmokrat u komarîş da Mîrza'Elî Rîhanî le karbedestan u cêy bawer buwe boye erkêkî awa girîngî pê espêrdirawe.

Têbînî:em wêne ye be sipasewe le kitêbî "sawucbolaxê Mokrî"(Mehabad)wergîrawe,ewîş le arşîvî Seyd 'Ubeydîlay Eyûbyanî wergirtuwe.

Sedîqî Heyderî, Zebîhî, Dillşadî Resûllî, Hêmin u ?


le rastewe bo çep: 1- ? 2-Hêmin 3- ? 4-'Ebdulrehmanî Zebîhî 5-Dillşadî Resûllî 6-Sedîqî Heyderî


Têbînî:em wêneyeş be sipasewe le kitêbî:Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad)wergîrawe u ewîş le arşîvî Seyd 'Ubeydîlay Eyûbyanî wergirtuwe.Ew zanyarîyaney sebaret be wêneke bas kirawin cêgey gumane.Le sallî 1325-i Hetawî hîç rojnamenûsêkî Emrîkayî serî le Sablax nedawe.Eger agadarîtan le ser ew wêneye hebê sipastan dekeyn bomanî binêrin‌

Hêndêk Le Damezrêneranî J.K.


le rastewe bo çep Dillşadî Resûllî,Qasimî Qadirî Qazî,Husênî Zêrîngeran

Têbîmî:em wêne ye be sipasewe le kitêbî:Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad) wergîrawe.Be daxewe serçawekey ne nûsîwe.Der nakewê ew wêne ye î kengê ye

Monday, January 24, 2011

Dostayetî Gelanî Kurd U Azerbaycanî


Em wênane le jimarey 93-î Azerbaycan da çap kirawin u le jêriyan nûsrawe:nwêneranî berêzî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan

Dostayetî Gelanî Kurd U Azerbaycanî


Rojnamey Azerbaycan (jimarey 93,Cum'e 14-î Befranbarî 1324-î Hetawî )çend babetî le ser gelî Kurd legell çend wêne çap kirduwe,le jêr wêney nêwerast ke î kongirey yekemî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan u le laperrey yekemî ew jimareye da çap kirawe u dîsan le jimarekanî dî da çap kirawetewe nûsrawe:" kobûneweyek ke le layen Hîzbî Dêmokratî Kurdistanewe bo serok u nwêneranî 'eşîrete Kurdekan pêk hat.Le jêr dû wênekey dîkeş da nûsrawe,nwêneranî berêzî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan.

Sunday, January 23, 2011

Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî Le Firrokexaney Tewrêz



Lekatêk da gel destegull deden be serokî xoşewîstî nwêneranî Azerbaycan axay Pîşewerî u axay Qazî Mihemed. Yekşemo 8-î Banemerî 1325-î Hetawî,Firrokexaney Tewrêz

Têbînî:em wêne ye le jimare 195-î Azerbaycan,cum'e 20-î Banemerî 1325 çap kirawe

Pêşewa Qazî Mihemed u Serokwezîrî Azerbaycan Pîşewerî Le Firrokexaney Tewrêz



Berêz serokwezîrman axay Pîşewerî ber le çûnî berew taran,legell pêşeway berêzî gelî Kurd cenabî axay Qazî Mihemed u serokî meclîsî neteweyîman axay şebusterî le Firrorokexane

Yekşemo 8-î Banemerî 1325-î Hetawî

Têbînî:em wêne ye le jimare 192-î Azerbaycan,Sêşemo 17-î Banemerî 1325 da çap kirawe

Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî le şagolî



Le katêk da topçiyekan xerîkî 'emelîyatî manorî nîzamîn axay Pîşewerî u axay Qazî Mihemed be durbîn temaşay ew sêrane deken ke dakirawin.Pêncşemo 5-2-1325

Têbînî em wêne ye le jimare 193-î Azerbaycan, 8-î May 1946 wergîrawe

Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî Le şagolî



Topçiyekan le huzûrî axay Pîşewerî u axay Qazî Mihemed xerîkî manorî nîzamîn şagolî,Pêncşemo 5-2-1325-î Hetawî

Têbînî:em wêne ye le jimare 195-î Azertbaycan,29-î Banemerî 1325 da çap kirawe

Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî le şagolî


Axay Pîşewerî u axay Qazî Mihemed le katî temaşa kirdinî 'emelîyatî şerîî 'eskerekan.Pêncşemo 5-2- 1325

Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî Le şagolî

Rojnamey Azerbaycan (jimarey 184,Yekşemo 8-î Banemerî 1325) çend xeberî le mer dîdarî Pêşewa le Tewrêz billaw kirduwetewe.Be duway îmzakiranî peymanî "Yeketî u Birayetî hukûmetî mîllî Kurdistan u Azerbaycan", le 3-î Banemerî 1325 Pêşewa heta berrê kirdinî destey nwêneratî Azerbaycan- Kurdistan bo Taranê le rojî Yekşemo, 8-î Banemer u çend roj duwatirîş her le Tewrêz mawetewe.
Xeberî yekem lew jimareyey Azerbaycan da serdanî Pêşewa Qazî Mihemed u Mîr Ce'ferî Pîşewerî ye le teşkîlatî erteşî Azerbaycan.
Azerbaycan denûsê: " serokwezîrman legell Pêşeway gelî Kurd ser le teşkîlatî erteş dedin.
Rojî Pêncşemo (5-î Banemerî 1325) danî beyanî cenabî serokwezîr u pêşeway gelî Kurd hezretî Qazî Mihemed legell seranî dîkey Fîrqe u wezîrekan bo serdan le teşkîlatî quşûn teşrîfyan bird bo şagolî.
Le pêdeştekanî dewr u berî şagolî da topçiyekan 'emelîyatyan berêwe bird u manoryan kird.Ewan le maweyekî kemtir le çil roj da ew serkewtin u lêzaniyeyan le buwarî top hawîştinewe be dest hênawe.Topiçiyekan legell eweş, lew duwayîyane da tedrîbyan tewaw kirduwe hemû ew sêraney dayan kird bû deengawit u le layen amade buwan u bîneranewe teşuîq kiran.
Duway temaşa kirdinî manorekan serokwezîr u cenabî axay Qazî Mihemed le dewrî ew mêzey ke le derewe u heway azad da tertîb kira bû le keş u hewayekî semîmî da danîştin u u duway tawêk hesanewe, temaşay teqey topçiyekanyan kird lew sêraney le pişt berdan dakira bûn.
Axay Qazî Mihemed çalakiyekanî gelî Azerbaycan u tuwanayî 'eskerî Azerbaycaniyekanî le maweyekî awa kurt da teqdîr kird u sebaret be dahatùy dostayetî nêwan gelî Kurd u gelî Azerbaycan u pitew kirdinî riştey yeketî ew dû netewe ye nutqêkî îrad kird.Duwaye serokwezîr u axay Qazî Mihemed seryan le medresey efserî, fabrîkekan u teşkîlatekanî dîkey erteş da."
Rojnamey Kurdistan îş basî ew serdaney kirduwe u denûsê: (kurdistan, jimarey 44,Dûşemo 16-î banemerî 1325)" Hezretî Pêşeway Kurdistan degell cenabî serok wezîrî Azerbaycan be sazmanî hêz serkeşiyan kird. Rojî 5-şemo 5-2-25 hezretî pêşewatî Kurdistan degell cenabî serok wezîr u baqî wezîranî Azerbaycan u seranî Fîrqey Dêmokirat çûne şah golî u hêzî Azerbaycanyan serkeşî kird."

Têbînî: em wêne ye le jimarey 196-î Azerbaycan,22-î Banemerî 1325 da çap kirawe.

Wednesday, January 19, 2011

şagirdanî Medresey Gelawêj


şagirdanî Medresey Gelawêj

Danîştûwan le rastewe. 1-Mecîdî Koçerî 2- Tehay Mukrî 3- Xelîlî 'Eskerî 4- Qasimî Xusrewî 5-Mihemed Sadiqî şerefî 6-Hemedemînî Muradyan7-Celîlî Gadanî 8-Mihemedî Sulltanî
Rawestawan le rastewe 1-Fettah çawşêt (Pas -15) 2-Qadirî şînkî 3- Seyid Simayilî Eyûbyan 4- Mihemed 5- Seyid 'Ubeydîlay Eyûbyan 6- Simayîlî Sahêb 7- Mehmûdî Nallbendî 8- 'Ebdullay Zehawî 9- 'Umerî şengeyî 10- Tehay Simayîlzade 11- Xelîlî Gadanî
Medresey Gelawêj 15/5/1323
Serçawe :mamosta seyd 'Ubeydîlay Eyûbyanî Merkezî

Rojnamey Kurdistan, jimarey 66, 14-î Pûşperrî 1325/2-î July 1946 agadariyekî çawrrakêşî Melay Dawidî serokî Medresey Gelawêjî billaw kirduwetewe

Medresey Gelawêj

Be emrî Pêşeway berzî Kurdistan le şewî hewellî Befranbarî 1324 Medresey Gelawêj bû be rojane.Wêsta şagirdî rojaney 500 nefer u şagirdî şewaney 100 nefere le ehlî ew şare lew medresey da dexwênin.Belam bêcgele kurrî Kake Suwarî Mengurr le axayanî 'eşayîrî kurrî hêç yêkêk le wan nemdîwe ke bête ew medresey, egerçî hemûşyan komegyan bew medresey kirduwe, nazanim ke le sistî bo nardinî mindallî xoyan çi refahiyetêk heye,rica le hemwan ewe ye ke bo duway te'tîlat le paş hawînî ew salleke (Xermananî 1325 ) mindallekanyan bo ew medresey ke medreseyêkî mîlî ye u be zibanî dayku babî xoyan dexwênin u qewlyan pê dedrê ke le beranber be xwêndinî salanî pêşû ke şeş sall deyan xwênd be dû sall fêrî xwêndinewe u nûsîn bibin

Melay Dawidî

Têbînî: Em wêne ye be si pasewe le kitêbî: Sawucbolaxê Mokrî (Mehabad) wergîrawe u wek le serewe ra derdekewê ewîş wêneke u zanyarî le merr kesanî nêw wênekey le nemir seyid 'Ubeydîlay Eyûbyan

Rê u Resmî Mîrî Newrozî Le Mehabadê



Rê u Resmî Mîrî Newrozî Le Mehabadê

Sebaret be rê u resmî Mîrî Newrozî seyd 'Ubeydîlay Eyûbyan namîlkeyekî billaw kirduwetewe u katî xoy le rojnamey "Kùestan"-î çapî Taranîş da bo berperçdanewey dengo billaw kirdinewe u nêw u nirtke lêdan le Kurd nûsraweyek be nêwî " Ba Mîrê Newrùzî şùxî nekonîd " billaw kirawetewe.
Em wêne ye be sipasewe le kitêbî : Sawucbolaxê Mokrî (Mehabad ) wergîrawe. Nûser diyarî kirduwe ke wênekey le kitêbî Necefqullî Pêsyan wergirtuwe u serçawey agadarî sebaret be berwarî hellgîran u nêwî kesekanî nêw wênekey bas nekirduwe, bellam zor wê deçê ew zanyarîyane le layen rehmetî Seyd 'Ubeydîlay Eyûbyan ra dirabê.Le ser allake nûsrawe: " Bimrê ew kesey ke man'î azadî kurd e". şerhî wêneke awa nûsrawe:

Rê u resmî Mîrî Newrozî le Mehabadê1324/5/15 Koçî Hetawî- çuwaremîn sallî damezranî Komelley Jiyanî Kurd, bînay nêwendî Komelley Jiyanî Kurd- xanûberey duktur Wênetan - wêneke le layen Perwîz Xanî Seyyadyanewe hellgîrawe (serçawe: Le Mehabadî Xwênawîyewe Ta Qeraxekanî Araz- Necefqullî Pêsyan)
le rastewe: 1- Kake Mîne 2- Kak Mistefa 3- Nacî Xanî Ercumendî (Tahîrî Azer) 4- Seyd 'Ubeydîlay Eyûbyanî Merkezî 5- Rehmanî Kabanî 6- Xelîlî Sedîqî (Awat) 7- Mistefay Barincî 9- Xalibî Debbaxî 11- Mistefay Selîmî 11- Haşimî Nanewazadegan (Behar)12- Qadirî Rîhanî (Law)13- Suleymanî şafî'î 14-Husênî Fettahî Qazî (mamusên)15- Fettahî Hamîdî 16- Kak Ehmed (Ehmedî wiso kutkey).
Rêkewtî damezranî Komelley Jêkaf 25-î Gelawêjî 1321 /16-î Augusti 1942 ye, nek bew corey le serewe da hatuwe.

Tuesday, January 18, 2011

Nawdar Mihemedî Nazimî le efseranî Hêzî Dêmokiratî Kurdistan


Nawdar Mihemedî Nazimî le endamanî Komelley Jêkaf,le Komarî Kurdistan da le efseranî Hêzî pêşmerge bû

Têbînî:em wêne ye be sipasewe le kitêbî:"Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad)wergîrawe.Be daxewe lew kitêbe da serçawey makî em wêne ye bas nekirawe

Mehmûdî Welîzade, wezîrî Kiştukall-i Komarî Kurdistan


Mehmûdî Welîzade le endamanî seretayî Komelley Jêkaf u le Komelle da nêwî "M.Irec- 215 " buwe.Le Nîştiman da çend babetî le buwarî pijîşkî da billaw kirdûwetewe.Le Komarî Kurdistan da kirawe be wezîrî Kiştukall.
Menafî Kerîmî le hellsûrrawanî paye berzî Komar le çawpêkewtinêk da le merr destbijêr kirdinî wezîrekan dellê:” êmeş le Mehabad danîştûekî [danîştinêkî] naasayîman pêk hêna u lew kobûneweye da destey wezîranî xomanman hellbijard u hellbijardinî wezîrekan be tewawî be pêy rawêj u allugorrî bîr u ra bû.Bo wêne Mehmûdî Welîzade ke dîpllomî kiştukamlî le Kerec wergirtbû be pêy rawêjî endamanî amade le kobûneweke da,wekû wezîrî kiştukall hellbijêr dira .êmeş rûnûsêk le birryarekanî ew kobûnewe u lîstî wezîre hellbijêrdirawekanman bo Taran u Wurmê u Tewrêz nard.(Gowarî Ruwange, jimarey 15, July 2003, Tewrêz). Mehmûdî Welîzade le rojnamey Kurdistanîş da babetî nûsîwe u ew nimûneyey xuwarewe le jimarey 92 da billaw kirawetewe ( Kurdistan, jimare 92, pêncşemo 11î Rezberî 1325)

Beşî kiştukall
M- Welîzade

Afatî Nebatat (2)

D-kuloroz: Kulorozîş yekêk lew nexoşiyane ye ke le netîcey muxtel bûnî xorakî nebatat da tewlîd debê 'elametîşî ewe ye ke gellay nebatat pinok pinokî reng zerdî lê peyda debê u ya înkî tewawî gellake zerd helldegerrê we wurde wurde ew zerdiye be sipiyetî tebidîl debê:
Ba’îsî birûzî ew nexoşî ye bûnî ahegî zore le zewî da,bo ref'î ewe eger cûtyar bîyewê zûtir mezrakey lew afate necatî bê,be taybetî solfat du fêrî bekar bênê.Meselen nîw 1 u 2 îla yek kîlo mehlûlî solfat du fêrî legell sed lîtir awî saf be hoy tirumpay mexsûs be gella zerdekan hell depirrjênê le netîceda gellakan dûbare rengî xoyan degirnewe u kesik hell degerrênewe.
We bo pêşgîrî esasî pêwîste wurde wurde le her hêktar zewî da 200 ta 500 kîlo tozî solfat du fêr billaw kirêtewe.
Nebatat mumkîne be hoy dûkellî jehrawî u ziyadî karxanecat we ya mewdayêkî ke le kûdekanî şîmiyayî da heye u dedrê be şînawerd derman daw bin.Ew dûkelle semyane zor caran le ser herdî u hêndêk wextanîş le jêr herdî da sedemey be nebatat degeyenin.Eger le serî herdî da tesîr le nebatat biken gellay giya be tewawî le beyn deba u mani'î wergirtinî xorakî hewayî debê u le netîce da be kulî ze'îf u xesar debin.
Ew dûkelle semyane ziyatir gazî gogirdyan legelle we ew gaze ke legell dûkellî le dûdkêşî karxanekanewe der dekewê be qismetî derewey gellay nebat nufûz deka u awî şîredarî gellay helldemjê le netîce de debête cewherî gogird ke giyay mehu dekatewe.Ew gaze deguncê be herdîş da biçête xuwarê u ahegêkî le zewî da heye le beynî berê.Bo pêşgîrî lew mewzû'e pêwîste ahegî zewî ziyad bikrê ye'nî aheg be 'înwanî kûd ya pêşgîrî le nexoşî herdî biden u nehêllin dûkellî zuxallî seng tuxûnî zewî bikewê.
Awêkî ke le karxaney şîmyayî u xeyre şîmyayîda karyan pê kirduwe u pîs buwe(gendaw) u be wesîley cogelan de çom u awan dekrê,eger awî ew çomane be zewî bidrê nebatat derman daw deka u ew awane gelêk wextan mîqdarêkî zoryan xwê legell e, le sûretêkda eger le her lîtirêk aw da ziyatir le yek u nîw girem xwê mewcûd bê bo nebatat u giya zerer e.Ew awe swêrane debine ba'îsî kem kirdinî aheg u manêzî u potasî herdî.
Hêndêk le kûdekan wekû kûdî mesnû'î ahekî azotî mumkîne le batî qazanc zereyan bê. Bo ewey ke cûtyar be çakî îstîfade lew kûdane bika pêwîste be lanî kemewe dû hefte pêş tow pê wer kirdin ew kûdane jêr zewî bika ta kû semêtîyan nemênê u bibne ba'îsî hêzî zewî.

Têbînî:Em wêne ye be sipasewe le kitébî " Sawucbolaxê Mokrî (Mehabad) wergîrawe,ewîş
le arşîvî seyd 'Ubeydîlay Eyûbyan (Birrek)-i wergirtûwe.

Monday, January 17, 2011

Mam Ehmedî Ilahî,Ehmedî Hacî Ellay Wezîrî Bazirganî Komarî Kurdistan


Mam Ehmedî Ilahî,Ehmedî Hacî Ellay le endame seretayîyekanî Komelley Jêkaf u nêwî rêkxiraweyî le Komelle da A.A.Rijdî -24 buwe.Ilahî le gowarî Nîştiman u le rojnamey Kurdistan da nûsînî heye.Be pêy qisey William Eagleton Jr,Qazî Mihemed le mangî October-î 1944 le mallî Ehmedî Ilahî swêndî endametî Jêkafî xwarduwe.Ilahî endamî komîtey Nêwendî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan u le hukùmet da wezîrî Bazirganî bûwe.
Em nûsîney xuwarewe be qellemî Ilahî le duwayîn sê jimarey Nîştiman da ke be yekewe billaw bûnetewe çap kirawe

Nîştiman Jimarey 7,8,9, Sallî yêkem,Beharî 1323, Laperrey 12


A:L,B; A.A. Rijdî-24

Aştî

Le gîtî da be hoy rê u şwênî mirokî paydar nabêt,pêwîste pena bibrête ber qanûnêkî yezdanî u asmanî

Zor çak dezanîn lew rojewe ke gîtî durust kirawe u bawik Adem le ser genim xuwardin firrê diraye ser zewî ceng u ajawe u pişêwî le naw ademîzad nebirrawetewe. Yekem car "Qabîl", "Habîl"-î kuşt u nirxî bira kuştinî baw kird, bem core ta îmroj dîrok zor hellkewt (hadîse)man pîşan deda ke her yêkey çend sallêk gîtî şillejanduwe u merdumî xistote damawî u zebûnîyewe.Le encamî her cengêk da bo rêkî u aştêkî hemîşeyî hêndêk rê u şwên dandirawe,bellam hîç kameyan neyan tuwanîwe ta ser em arezùwe pêk bihênin tenanet " ' Isbetulumem" cengî rabirdûş ke zor kes pêy dillniya bû em cengey êstay bo berbest nekra.
Emin le kinim waye her wekû qewanînî beşerî ta îmro neyan tuwanîwe asayişt u xoşî le gîtî da billaw bikenewe,lemew duwaş ew kelkeyan lê wernagîrêt,çunkû destûrêkî mirok (beşer) day binê 'edallet u dadî yan tewaw têda nabêt yan têşî dabê be tewawî îcra nakirêt,heqî yekêk dedrê be yekêkî dîke, înca gileyî le nawa peyda debê u ceng u şerr u şûrr le hemû gîtî da hell dayîsêt.Dûr neçîn em Kurdistaney xoman ke siyasetî îstî'mar xistùyete jêr çengallî cewr u sitemî dewlletanî Turkiya, êran, u'êraqî hîç u pûç,çawî wurdbînî dunyaî mutemedîn gewaye ke maweyêkî zor dirêje hîç kamêk lew hukûmetane nanî rehetiyan nexwarduwe u dayma le goşeyêkî Kurdistanda agirî hera u şerr u şurr girî bo asman beriz buwe u gelêk ziyanî mallî u giyanî lem dewllete negrîsane dawe boçî? le ber ewey Kurd hestî be mezlûmî xoy kirduwe deyewêt xo rizgar bikat.
Lem çend dêrraney serewe çak der dekewê ke her qanûnêk beşer day binê bo aştî u sullhî gîtî kîfayet niye, ca boye debê pena bibrête ber destûrêkî asimanî u yezdanî. Min lem babetewe pêm waye le nêwan destûrekanî asimanî da bo billawkirdinewey 'edallet u xoşî le gîtî da hîçyan nagene (destûrî îslam).Le jimarekanî dîke da lem mewzû'e be dirêjî dedwêm.

Têbînî: Em wêneye be sipasewe le kitêbî " Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad) wergîrawe

Dillşadî Resûlîl Cêgirî Serokî Idarey Ferhengî Kurdistan



Mihemed(Dillşad)-î Resûlîl M.Nadrî-76 le damezrêneranî Komelley Jêkaf u le nûseranî govarî Nîştman,endamî Komîtey Nawendî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan u le kadre hellsûrrawekanî Komarî Kurdistan; le nûseranî Rojnamey Kurdistan u cêgirî serokî îdarey Ferhengî Kurdistan


Dayrey
Mewzu'
Jimare
Berwar
Peyund
1531
25/6/12
Idarey Ferhngî Kurdistan
şarî Mehabad

Aqay Husênî Gullullanî

Bîna be desturî Pêşeway mu'zemî Kurdistan u nezer bewey ke axayanî mu'limîn u mu'lîmat bituwanin le zanistî yekdî îstîfade biken bo ewey îrtîbatêkî kamîl le nêwanî karmendanî ferheng peyda bibêt u rê u şwênêkî 'umùmî u mureteb bo terzî tedrîs dabindirê îdarey mu'arifî Kurdistan le cenabit de'wet deka ke rojî Cum'ey se'at 9, 25/6/15 le sallonî îdarey mu'arif teşrîfit hazir bî u bo teşkîl danî konfiransî serewe bernameyêkî murreteb dabinêyn-
Lu'awinî Ferhngî Kurdistan - Dillşadî Resûllî
îmza


Têbînî:wêney Dillşadî Resûllî be sipasewe le kitêbî"Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad) wergîrawe.Bellgeke le mallperrî Gzîng wergîrawe.Nusxeyekî dîkey ew bellgeye be nîşanî Komarî Kurdistanewe le torrî Komelayetî Facebook le ser dîwarî berrêz Hêdî heye ke be daxewe nemantuwanî kopî bikeyn.

Friday, January 14, 2011

Serpolî 2 Husênî Zêrrîngeran (Furuher)



Serpolî 2 Husênî Zêrrîngeran (Furuher)

Serpolî 2 Husênî Zêrrîngeran (Furuher) le serdemî Komarî Kurdistan da endamî Komîtey şarî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan buwe le Mehabadê.Wek be tewawî sax kirawetewe nemr Husênî Zêrrîngeran endamî jimare 1-î Komelley J.K. u nêwî rêkxiraweyî le Jêkaf da kawe- 1 buwe, bellam wek debînîn le bin em wêneye da ke le arşîvî nemr 'Ubeydîlay Eyûbyan wergîrawe nûsrawe "Nerîman" u diyare eweş taq u cût kirdinî nêwî wî wate Kawe – 1 e legell kesêkî dîke yan ewey ke 2 nêwî rêkxiraweyi hebuwe.Wek le çapemeniyekanî serdemî komar da derdekewê Husênî Zêrrîngeran dewrêkî serekî gêrrawe le hellkirdinî allay kurdistan le zor şwên.Le kitêbî Elemûtî da " Fosulî ez tarîxê mobarêzatê siyasî u êctêma'î yê Iran u conbêşhayê çep. şêrketê êntêşaratê çapexş, 1370 Têhran" da basî ew seferey kirawe ke duktur Selamullay Cawîd kirduye bo Nexede bo cê be cê kirdinî kêşeyek ke lewê le ara da buwe u lewê Husênî Zêrrîngeran nwênerayetî Komarî Kurdistanî kirduwe. Elemûtî denûsê : "...Be her hall wezîrî nêwxo legell axay şekîba berew Nexede werrê kewtin. Amade kirdinî wesîley sefer pê kirdin zehmet bû,bellam duway maweyek jimareyek Qerepepaxî çekdaryan lê peyda bûn u be wulaxekanî wan berew Nexede çûn.Lewê le Nexede xêllî Qerepepax hatine pêşwaziyan u zor le Kurdekan kobûnewe u le serkirde Kurdekan Husênî Zêrrîngeran lewê bû u xîlafeke cê be cê kira...."

Têbînî:em wêneyeş be sipasewe le kitêbî Sawucbolaxê Mokrî (Mehabad) wergîrawe u wek le jêr wêneke da nûsrawe, ewîş le arşîvî seyîd 'Ubeydîlay Eyûbyanî wergîrtuwe

Medresey Gelawêj,Polî Azadî


Medresey Gelawêj,Polî Azadî

Le merr wêney Mamosta 'Ubeydî Eyûbyan u şagirdekanî le Polî Azadî da,be rêgay torî komellayetî Facebook pirsiyarim le berêz Kerîmî Danişyar kird ke lew wêneye da deybînîn.Be sipasewe berêzyan,duway ziyatir le 64 sall le rêkewtî hellgirtinî em wêneye le 23-12-2010 da em şerhey xuwarewey nûsîwe.

Kak Hesen giyan ـ sillawêkî germ u hîway serkewtinit.Zor başim le bîre ew demey ke ew 'eskeyan kêşayn.Ew 'ekse le hesare gewrekey tecaretxaney Seyd 'Elî Husênî kêşra.Pêm waye her ew Tahirpûr e kêşay ke heta maweyekî zor tenya 'ekasî Mehabad bû.
Zemanêk boman luwa ew 'ekse bikêşîn,ke êmey polî sawayan,rojêk pêştir le defterî serok Komarî da çùyne ziyaretî Pêşeway gewreman.Surùdî polî sawayanman bo xwêndewe.Pêşewa be îhtîramî mindalanî polî Sawayan le pişt mêzekey be ser pêwe rawesta.Le nîwey surûdeke da bùyn ke firmêsk be ser ruxsarî pêşewa da hate xuwar. Duway xwêndinewey surud hate laman.destî le naw destî nayn u destî be ser da kêşayn. le kar u barî babmanî pirsî u kemêkîşî qise bo kirdîn.Zengêk le ser mêzekey bû, qamkî be ser dagirt,be dengî zengeke pêşxizmetêk hate jûr. Pêşewa le ser kaxezêk da şitî nûsî u daye destî. Duway xudahafîzî kirdinman,mamosta Hêdî (mamosta 'Ubeyd)man ke degell bû be duway xizmetkareda royiştîn.Le rîgaye da mamosta Hêdî mizgênî pêdayn ke Pêşewa emrî femuwe ser u destêk lîbas u cûtêk çekmey qayişman bo bikrrin, mamosta Seyd 'Ubeyd ke mamostay polî Sawayan bû, surudî fêr dekirdîn. deybirdîne seyrangay Qopê Mewlewî u goranî u surudî pêdegutîn.Bo sibeynêş mamosta Seyd 'Ubeyd birdînîye 'ekasxane u ew 'ekseyan kêşayn.
Min surudekey polî sawayanim be nîwe çillî lebîr mawe.Nenkim ke le Yekêtî Jinan da bû,le gerekî Qùlleqebran da yarîdederî Zîba Xanimî Eyubî bû.Nenkim hemû surudekanî dezanî.Tenanet srudî polî Sawayanîş

ême polî sawayan
hemû wekû birayan
le amêzî dubustan
taqe gulî kurdistan
bijî boman pêşewa
babî be mêhr u wefa
bijîn Hetaw u Hêdî
dill nadeyn be çi cêy dî
Hetaw ( mamosta mela 'Ebdullay Dawidî ـ melay hecokê)
Hêdî ( mamosta seyd 'Ubeyd) ـ

Danîştûwan le rastewe bo çep 1- Mihemed Gadanî 2 ...?... ـ 3 Qadr Qît merro (Danişyar) 4- mamosta seyd 'Ubeydî Eyubyan 4- pêm waye Ce'ferî Imamî ye. 6 ....?... 7 ...?.....
Rawestawekanî redîfî nêwerast : mamosta Ibrahîm Dawidî kurrî melay Dawidî 2 Emîrî Cewanmerdî Qazî 3 ...?... 4- 'Ebe Sûrî Qazî 5 ... ? ... 6 ....?... 7- Biraymî
Dêhistanî
ـ8 pêm waye silêmanî Ehmed xan e 9 ...?.... 10 pêm waye mamosta Mihemed Tewfîq werdî ye
Rawestawanî redîfî axir: 1- Reşîd şêxulîslamî 2- 'Ezîz şarux 3 ... ?... 4-
Kaweys
Bextulnesr 5- Mecîd Hîsamî 6- Rehîm Refîqî 7- Kerîm Qît Merro (Danişyar). 8 ....?...

Peyamî Beréz Kerîmî Danişyar

Medresey Gelawêj,Polî Azadî


Medresey Gelawêj,Polî Azadî

Têbînî:em wêneye be sipasewe le kitêbî Sawucbolaxê Mokrî(Mehabad)wergîrawe u î arşîvî nemir seyîd 'Ubeydîlay Eyûbyan e. Le bin wénekeke nùsrawe, Medresey Gelawéj, Polî Azadî Sall 1325-9-13

Danîştù le lay rastewe:1- Mihemedî Gadanî, 2- Mihemedemînî Dawidî,3-Qadirî Qîtmerro(Danişyar),4-Seyd 'Ubeydîla Eyùbyan(Mamosta),5-Emîrî îmamî,6-'Umerî Muderesî,7- Qadirî Ehmedî.
Rîzî duwem rawestaw le lay rastewe:1-Emîrî Cewanmerdî Qazî,2-'Ebdulla Bedî'î,3-'Ebdullay Cewanmerdî Qazî,4-'Ebdullay Seyfî Qazî,5-Cewadî 'Elyallî,6-Ibrahîmî Dêhistanî,7-Ibrahîmî Mukiryanî.
Rîzî duwaye le rastewe:1-Ibrahîmî Dawidî(mamosta,2-Yosifî 'Elyallî,3-'Ezîzî şarux,4-'Elî Yosifyan,5-Kawus Boxtùnesr,6-Mecîdî Hîsamî,7-Rehîmî Refîqî,8-Kerîmî Qîtmerro(Danişyar,9-Husênî Dilawerî,10-Mihêydînî Nîzamî(Mamosta).