Biraymî Nadrî cêgirî wezîrî Ferhengî Komarî Kurdistan

Biraymî Nadrî cêgirî wezîrî Ferhengî Komarî Kurdistan
Em wêneye î çend sal ber le pêkhatinî Komar e.Birayim xan wênekey pêşkeşî endamêkî dîkey Jêkaf Seyd Tahîrî Haşimî le Kirmaşan kirduwe u be xetî xoy boy nûsîwe. Destxetekey lay çap î Reşîd Bacelan e ke dost u hawrêy herdûkiyan buwe le Xaneqîn.
Serçawe: Mohamad 'Alî Soltani, Ehzabê Siyasî u Encomanhayê Serrî der Kirmanşah, Ez Feramûşxane ta Xanêyê  Siyah.
Nemir Menafî Kerîmî le serkirdekanî Komarî Kurdistan le mer Biraymî Nadirî denûsê: 
" Çuwar mang le hukûmetî Kurdistan têperîbû u lew maweyeda kemukurtî u kêşey karubarî perwerde ta radeyek belada xira, belam îdare kirdinî medresekan le gel ew hemû hewleş ke dirabû pêdawîstî be cîdiyetêkî ziyatir bû, bo pêşgirtin lewey karekan nekewnewe ser yek u karî ferhengî çetî tênekewê axay Biraymî Nadirî m kirde cêgirî [wezaret] î Ferhengî Kurdistan nawbiraw yekêk le lawanî xwêndewarî Kirmaşanî u lîsansî edebîat bû, berêzî lawêkî zor helsûraw u le cêbecêkirdinî karekan da cîdî bû, şew u roj bo demêkîş çiye le pêrageyiştin be pêdawîstiyekanî medresekan tenexî ne dekird u erkekanî xoy be baştirîn şêwe pêk dehêna u min be fikrî asûdewe be karekanî dîkey hîzbiyewe xerîk bûm".
( Menaf Kerîmî,yaddaştekanî Menafî Kerîmî wezîrî Ferhengî Komarî Kurdistan, wêbinûsî ruwange, 25Janviyey 2012- em yaddaştane ke le perawêzî kitêbî Se'îd Humayûn da hatûn Hesen Qazî le Farsiyewe kirduwyetî ye Kurdî Soranî)

Dugmey Yunîformî Nîzamî le Serdemî Komarî Kurdistan da

Dugmey Yunîformî Nîzamî le Serdemî Komarî Kurdistan da

Wecdî 'Usman Cemîloxlû yekêk le endamanî binemaley Cemîl Paşay Diyarbekirî buwe. Qedrî Cemîl Paşa ber le seferî xoy bo serdanî Komar Wecdî narduwe bo Mehabad u naw biraw lewê le rêzî Hêzî pêşmerge le Mehabad u le berey Serdeşt xizmetî kirduwe. Duway rûxanî komar le gel Barzaniyekan paşekişey kirduwe u le pêk helpirjanêkda le gel erteşî Iran birîndar buwe, duwatir gerawetewe Sûriye u le salî 1996 le nexoşxaneyek le Ttewrêz koçî duwayî kirduwe.

Serçawe: Malmsanîj, binemaley Cemîl Paşa Diyarbekirî u Kurdayetî(wergêran le Turkî yewe), çapî dezgay Bîr,çapî duwem , Diyarbekir 2007

Dr.Semedof reyisî Nexoşxaney Şûrewî le Tewrêz

 Dr. Semedof reyisî Nexoşxaney  Şûrewî le Tewrêz

Kurdistan , organî Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan, jimarey 76, Sêşemo 22 Gelawêj 1325 / 13-î Ab 1946
Bîmarstanî  Şûrewî ya şefaxaney Kurdan,Dr. Semedof u xanimekey ya dayk u babî bêmaran
Be qelemî cenabî Jeneral Seyf Qazî
Danîştûwanî nîştimanî  Şûrewî hemû çit u gişt hêzêkyan bo berz kirdinewe u necat danî efrad u komelanî lêqewmaw le nexoşî u dîlî u aşna kirdinî ewan be şarstaniyet u serxistinî payey jiyanî mîlete hejarekan bexit deken.
Bo danîştûwanî nîştimanî Şûrewî hîç şitêk beriztir u benirixtir le perepêdan u serxstinî jiyan u leşsaxî new'î beşer niye. Be kurtî rêjîmî Şûrewîş yeke yeke u komelanî xelkî   Şûrewîş ke Lênînî mezin berdî binaxey dana u Stalînî gewre perey pêda be berizkirdinewey mîlel u netewey wedakewtû u dest girtinî ew mîletane têdekoşin ke le qurawî bedbextî u nexoşî u hejarî da dîl u le tawî çarereşî da ta esto pêwe bibûn.
Her le ber em husnî niyet u be şerdostî yeye ke bîmarstanî Şûrewî le mawey 3 sal u hendêkda xizmetêkî pir nirxî be nexoşan u hejaran kirduwe u ta ewro hezaran eşxasî nexoşî le giyan burduyan le merg necat dawe u le nêw şu'ebatî bîmarstanî Şûrewî le Iran da bîmarstanî Şûrewî Tewrêz bo mu'alecey bêmaran u necat danî nexoşan le mirdin derecey hewelî wergirtuwe.
Bîmarstanî Şûrewî le Tewrêz le ber ewey hatuçoy Kurdistanî be ser da heye, Kurdistanîş çunkû le heysî bêhdarî zor le paşe naçarin bo mudawa u mu'alece be Tewrêz murace'e biken xizmetêkî zor zilî be Kurdan kirduwe u ta ewro çend sed Kurdî le giyan burdû ke le ber sextî merez mergyan le pêş çawî xoyan muhtem dîwe le merg necat dawe u le wergirtinî heqî mu'alece bê endaze mura'atî hejaran deken. Bîmarstanî Şûrewî le Tewrêz şefaxaney Kurdan e. Ew xizmetey bîmarstanî Şûrewî le Tewrêz le mudeyekî kem da be Kurdanî kirduwe bê wêne ye u tewawî ew muwefeqiyete le eser zanayî u hewl u têgeyştinî pir dost u new' perwer axay Dr. Semedof reysî bîmarstanî nêw birawe. Em şexse be şew u be roj tewawî wextî xoy serfî xizmet u çawedêrî bêmaran deka. Axay Semedof şexsî xoy cuzîyatî wez'iyetî bêmaran le heysî xorak u poşak, menzil, textî xuwab, rextî xuwab , lîbas, dewa ,mu'alece, nezafet , sardî u germî menzil u her şitêk ke bo bêmar sûdî bibê ya zerer bigeyênê reçawî girtuwe u çûktirîn xefletêk le bêmaran naka.
Em şexse bo xizmetî bêmaran şew u roj nazanê u bo ew wextî îstirahet u kar wek yeke, tenya ew wexte u ew kare le berçaw ew da ehemiyetî heye ke be qazancî bêmar bêt. Bawerim pê biken piyaw xeyal deka ke esasen mandû bûn le wucûdî em şexse fe'ale da kar naka u ya wucûdî ew le madeyek durust kirawe ke degel wucudî xelkî dîke ciyawaz e. Xanimî axay Dr. Semedof le xoy kemtir niye. Ew xanime zana u pir mêhr u muhebete le tewawî merahîlî pê rageyiştin be wez'iyetî bêmaran şan be şanî mêrdekey hazire u be reftar u kirdarî pir mêhr u 'atîfey xoy nexoşan delawênêtewe u be sax u silametî u şefa umêdewaryan deka.Be rastî em dû zate bawik u daykêkin ke xuda bo nexoşanî nardûn .Lew bêmarstane da le ber çaw axay Dr. Semedof u xanimekey da hemû bêmarêk wek yek wan u hemû be nîhayetî cîdiyet u be nezerî musawat derman dekrên. Zordar u bê zor, feqîr u dewlemend le kin wan hîç ferqyan niye. emin ke em qisane delêm be hewa niye, belkû cigelewe boxom çendîn car be çaw dîwme şexsen degel jimareyekî zor le hejaranî nexoşî Kurd u 'îdeyek le pêşmergekanî birîndarî Hêzî Kurdistan dew bîmarstane da mu'alece dekiran hîç şu'beyek le bîmarstan nebû ke çend kes Kurdî têda mu'alece nekrê. Be rastî ew ehemiyetey ke be mu'alecey muhîmterîn şexis dedra be çûketirîşiyan ew ehemiyete dedra. Esasen dewêda hejar u dewlemend u gewre u çukole me'nayekî niye u ewaneş hemû le ber u bûy beşer dostî u new' perwerî axay Dr. Semedof u xanimekey dezanim, le ber ewe be hoy em çend kelîmeye supasî bê payanî xom le layen hemû xelkî Kurdistan be taybetî le layen pêşmergekanî Kurdistanewe bew dû şexse new' perwer u beşer doste ke mîweî baxî terbiyetî Lênîn u Stalînî meznin pêşkeş dekem u humêdim waye dewlet u efradî mîletekanî îtîhadî Şûrewî hemîşe be deselat u serberiz u dujmin le beranberî ewan da pest u zelîl bêt u xuda ew dost u mîlete hetaheta ye payedar ka u bo xizmet be new'î beşer muwefeq u pîrûzyan kat.

Wêneyekî dîkey pod polkovnîk Husênî Zêrîngeran (Furuher)

Wêneyekî dîkey pod polkovnîk Husênî Zêrîngeran (Furuher)

Nemir Ibirahîm Zerdeşt Furûrher mindalî gewre u taqe kurrî Husênî Furuher le kotayiyekanî salî 2010 be rêgay Facebook da ew peyamey xuwarewey bo min nardibû, bedaxewe Ibirahîm Furuer le 14-î July-î salî 2011 le şarî Dortmund- î Elman malawyî le jiyan kird. Nemr lew hemû salane da lêpirsrawane arşîwy wêney bawkî parast.
Biray xoşewîst kak Hesenî Qazî

Le bîrewerî êwe le barey byogirafî bawkim (Husên Furweer) her çend be kem u kurtîş bê zor zor sipasû lê dekem u diyare nêwî le bîr însanhayî berêz u mweeqîq neço u car car ya debîsim ya dexwênimewe u debînim bew core bîrewerî lê dekirê u eweş bo min cêy şanazî ye. Le zehmetekanî êwe bew boneye qedirdanî u supasî lê dekem. Hîwam waye lej yantan da hemîşe serkewtû, muwefeq bin. Sax u silametî êwe arezû dekem.Ibirahîm Furweer25-î December-î 2010

Husên Furuher (Zêrîngeran) u mindalanî bê serperist

Em wêneye  be boney hetûy Zimanî Kurdî le Bakûrî Kurdistan bo carî yekem bilaw dekrêtewe

Têbînî: Husên Furuher (Zêrîngeran) be desxetî xoy şerhî boney helgîranî wênekey le piştî nûsîwe. Dekirê ew berwarey duwatir nûsîbê.çunke basî kokirdinewey mindalekan u deber xwêndinyan nan le " Mektebî Gelawêj" zûtir lew berwarey Zêrîngeran le piştî wênekey nûsîwe wek le xuwarewe debînin le rojnamey Kurdistan da çap kirawe. Le wêneke da Zêrîngeran le rîzî piştewe le rastewe kesî deheme ( şedey reşî le sere u destî le ser şanî dû le mindalekan danawe). Ew wêneye be sipasêkî zor le layen binemaley berêzî Furuher bo em malpere nardirawe. Cêyî serince wêneyekî dîkey ke her lem boneye da helgîrawe pêştir le " Wêney Komarî Kurdistan" da bilaw kirawetewe.
Ew wênem rojî îftîtahî resmî mektebî gelawêj ke memûriyetim le teref heyetî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan heye mindale hemalekanim bo medresey xirdekirdinewe u tehwîlî şarewanîm deda.
25/ 1 / 15

Kurdistan, jimarey 1, salî yêkem, pêncşemo 1324 / 10 / 20 / 11 January 1946
Kobûnewey heyetî ferhengî kurdistan jimare 32

Rojî çuwarşemoye 12-10-24 celesey Heyetî Ferhengî Kurdistan satî duwî pêş (paş) nîwero gîra le babet mekteb u dananî dû nefer pişknêr bo mektebekan guftugoy lazim kira.Axayanî 'Elî Xusrewî u Rehîm Leşkirî bo pişkinêrî helbijêrdiran u hukmyan sadir kira.
We qerar dira ew mindalaney bê kesin we be suwal meşxûlin ko bikrênewe le naw mîllet da beş bikrên we rojane le Mektebî Gelawêj bixwênin u bo xirkirdinewey ew hejare bê kesane be şarewanî emir dira ke xiryan katewe u biyan date dest axayanî Husên Furuher u Menafî Kerîmî u ewanîş be nêw mîllet da beşyan ken.
2-Be ekseriyetî ara pesind kira axayanî Furuher u Kerîmî xelkî bêsewad hazir ken ke şewane le mekteb da be zimanî Kurdî bixwênin.
3-Pesind kira hemû nîşane (tabo)î îdaran u mekteb u tecaretxanan u 'îmaretan bigorin be Kurdî binûsrê.
4-pesind kira ke ew mindalaney ko dekrênewe temenyan le şeş ta çarde salan ziyatir nebê.
5-le axirî celese da pesind kira ke celesey dîke cûrî lîbasî şagird mektebekan me'lûm kirê. 

Podpolkovnik Husênî Zêrînegeran u Binemalekey

Têbînî : em wêneyey Husênî Zêrînegeran u kurekey Ibirahîm Zerdeşt Furuher bo carî yekem bilaw dekirêtewe.Wêney yekem pêştir le "Wêney Komarî Kurdistan " da bilaw kirawetewe. Zor spas bo binemaley rehmetî Ibirahîm Furuher bo nardinî ew wêne benrxane!

17-î Xakelêwe, 67 emîn salwegerî şahîd bûnî 4 efserş Komarî Kurdistan

Berwarî 26/1/24
jimare758/461/1 wezartî karubarî nawxo
îdarey polîsî giştî wulat

dayrey polîs
wezaretî kar u barî nawxo

Be agadarîtan degeyênîn. îdarî polîsî Mehabad radegeyênê.

1- Hamîdî Mazûçî 2- Mihemedî Nazmî 3- 'Ebdula Rewşenfikr 4- Resûlî Nexedeyî le efseranî dêmokratekanî Mehabad u le hawkaranî Mihemedî Qazî ke le cebhey Serdeşt u şwênî dîke be dijî hêzî dewlet raperrînî çekdaraneyan kirdibû u le dadgey zemanî şer da be î'dam hukim dirabûn u le Tewrêz zîndanî bûn şewî 26/1/ 17 hênrane Mehabad u se'at 24 [ 12î şew] duway be cêgeyandinî rêwresmî mezebî u qanûnî le meydanî Pehlewî ke le xiyaban helkewtuwe le dar diran u bo beyanî se'at heşt termekan hênrane xuwarê u duway be cêgeyandinî rêwresmî îslamî nêjrawin u hêminî u nezmîş berqerar buwe.

le layen serokî polîsî giştî wulat – serheng Hîsamwezîrî

Têbînî : Emro Yekşeme 17-î Xakelêwey  1393 , hawkate legel 67emîn salwegerî le sêdare diranî çuwar efserî komarî kurdistan: Hamîd Mazûçî, Mihemed Nazimî, 'Ebdula Rewşenfikr u Resûlî Nexedeyî le meydanî Çuwarçray Mehabad. Wêney yek lew şehîdane wate Hamîd Mazûçî le Facebookî berêz Se'dûn Mazûçî wergîrawe. Belgey " şarebanî giştî Êran " îş le kitêbî :" Asrarê Muhakêmêyê Qazî Muhemed we Yaraneş, çapê dowom, girdawrî u tircomeyê: Mohemed Rêza Seyfê Qazî , salî 1380-î hetawî wergîrawe.