Saturday, April 25, 2009

Mecîd Xanî Mîrmukrî u Kapîtan Nemaz 'Elîyêv Le Qerewêran


Mecîd Xanî Mîrmukrî u Kapîtan Nemaz 'Elîyêv Le Qerewêran

Le rastewe bo çep: şofîrî Kapîtan Nemaz 'Elîyêv, Mecîd Xanî Mîrmukrî hakimî Miyanduwau,Mu'awnî 'Elîyêv, Kapîtan Nemaz 'Elîyêv efserî pêwendî şûrewiyekan le Miyanduwau le serdemî Komarî Kurdistan da.Em wêneye debê le berayî salî 1321-î Hetawî, 194î zayînî helgîrabê.Qerewêran dêyek buwe le pena Miyanduwau ke fabirîkî Qendî lê helkewtuwe u êsta le gel şareke têkel buwetewe

Mecîd Xanî Mîrmukrî

Mecîd Xanî Mîrmukrî yek lew piyawmaqûle Kurdane bû ke le Sermawezî salî 1320-î Hetawî [Noveber 1941] le layen berêweberanî Komarî Azerbaycanî şûrewiyewe bank hêştin kiran bo Bako.Bawkî Mecîd Xan,Hesen axay Mîrmukirî le serdemî şerî Cîhanî Yekem,le katêkda ke leşkirî 'Usmanî u hêzî Rûsiyey Têzarî Mukiryanyan kirdibuwe mekoy şer u pêkdadan u ew melbendeyan de agirî şerî berjewendî xuwazî xoyan da desûtand be deskîsî kesêk be nawî Bile Semsam u be fermanî şuca'udele hakimî êranî destnêjî Rûsiye le gel jimareyekî zor xelkî dîke le şwênêk be nêwî 'Ebas abad le nizîk Melîkkendî qetlî 'am kiran.Le duway Xermananî 1320 u laçûnî Reza şa le ser textî şayetî Mecîd Xan bû be hakimî Miyanduwau u le Xakelêwey salî 1321-î Hetawî ew u çend kesêkî dîke [ lewane Mihemed Husênî Seyfî Qazî ] le layen îdarey emniyey Azerbaycan, le katêkda ke hîç nîşaneyek le hêzî nêwendî le Mukiryan u beşêk le Azerbaycan nemabû, be naçarî destelatî parastinî hêmnî Miyanduwau ta Sayinqelayan pê espardira.
Mecîd Xan u Fetah Xanî biray pêwendiyekî zor nizîkyan le gel binemaley Qazî hebû. Mecîd Xan wek kurî Seyfulquzat wabû u dostêkî nizîkî Hemehusênî Seyfî Qazî bû. Tûran xanim kiçî Seyfulquzat hawserî Fetah Xan bû.
Le hawînî salî 1321-î hetawî da le Miyanduwau tirajêdiyekî zor gewre qewma,şerî destelat buwe hoy ewey Birayme Sûrî şêxaxayî u Fetah Xanî Mîrmukrî ke dostî zor nizîkî yektirî bûn teqe le yek biken u yekdî bikujn.êstaş azayetî Fetah Xan le şerî xoparastin da le bîrewerî xelkî Mukiryan da mawetewe.Kone salan degêrnewe katêk bê hîç agadarî pêşû Fetah Xan hestî kird Birayme Sûr sêrey lê girtuwe u xerîke teqey lê bika, çendîn car be serî da gurand "kure nekey çon dostî xot degujî"? belam Birayme Sûr teqey lê kird u Fetah Xan le katêkda gule pêkabùyî, bew halewe tuwanî qatilekey xoy bikûjêtewe.
Le ber pêwendî 'atîfî qûl le nêwan Mecîd Xan u Fetah Xan da,nemanî Fetah Xan birstî lê birî u salêk duwatir le 9-î Gelawêjî salî 132-î Hetawî le nexoşxaneyek le Tebirîz [ Tewrêz ] serî nayewe.
Aramgey ew dû biraye le şwênêk be nêwî çake Rûte le ser kêwî Delme, dêyek le dewruberî şarî Miyanduwau helkewtuwe.
Mecîdî Mîrmukrî nema ta geşey çalakiyekanî Komeley Jiyanî Kurd u Hîzbî Dêmokiratî Kurdistan ke geyşte rageyandinî Komarî Kurdistan bibînê,bêguman eger maba dewrêkî serekî debû lew Komare da.

Kapîtan Nemaz 'Elîyêv yek lew efseraney Azerbaycanî şûrewî bû ke le katî dagîr kirdinî Azerbaycanî êran le layen erteşî sûrewe nardira ewê. William Eagleton- î kur le mer wî denûsê:
" le Miyanduwau karbedestî siyasî şûrewî kesêk bû be nêwî Kapîtan Nemaz 'Elîyêv, temenî nizîk 35 sal debû, u Tirkêkî Azerbaycanî bû. Kabirayekî kemdwê bû u le çaw karbedestekanî dîkey şûrewî ke pêwendîyan le gel Kurdekan hebû, le nêw ewanda kemtir xoşewîst bû,egerçî ew le Miyanduwau damezrabû, belam maweyekî zor le katî xoy le Mihabad be ser debird.Be suwarî cîp her se'atêkyan nêwane
".

No comments: