3 Namey Pêşewa Qazî Mihemed bo Mîr Ce'fer Baqirov

3 Namey Pêşewa Qazî Mihemed bo Mîr Ce'fer Baqirov
Amade Kirdin u Wergêranî : Hesenî Qazî

Berêz Emîr'elî Lahrûdî sedrî Fîrqey Dêmokiratî Azerbaycan le kitêbî bîreweriyekanîda : " Yad Mandêha u Molahêzêha" (neşrê Firqê yê Dêmkratê Azerbaycan) ke le sallî 2007 da le Bako be zimanî Farsî billaw buwetewe le laperrey 336,335 u 337-î da kopî sê namey Pêşewa Qazî Mihemedî billaw kirduwetewe ke bo Mîr Ce'fer Baqirov nûsrawin.Ew namane be zimanî Tirkî Azerbaycanî u be destxetî ciyawaz nûsrawin.Tenê namey yekem le ser kaxezî formî wezaretî hêzî Kurdistan' nûsrawe u tarîxî pêwe ye.Le her sêk namekan da îmzay pêşewa Qazî Mihemed be berawrd kirdin legell serçawey dîke da be cuwanî denasrêtewe u çi gumanêk le resen bûnî da niye.Ew bellgane yekem care be Kurdî billaw dekirênewe.
Be daxewe le kitêbî berêz Lahrûdî da ew namane be wurdî u be serincewe wernegêrdrawne ser zimanî Farsî.
Le nêwerokî namey duyem ra derdekewê ke le duway paşe kişey erteşî sûr le êran
( mangî May 1946 ) nûsrawe,lew nameyeda hêndêk wuşe perêndirawe yan pak kirawenetewe! mebest le 'Isa zade, ke duwatir le nameke da be nawî yekemî" Selahedîn " basî lêwe kirawe " selahedîn kazmov" e ke rawêjkarî nîzamî komar bû." Selahedîn Kazmov " le Kurdekanî Sovêt bû u le lîsteyek da ke le layen wezaretî nêwxoy Komarî Azerbaycanewe billaw kirawetewe wekû yek le ' Qaremananî Sovêt" nasêndirawe.Kazmov le sallî 1978 le rûdawêk da le Bako kûjra.
Namey sêyem debê be rêgey ew xwêndkare kurdane ra nardirabê ke bo xwêndin çûbûne Sovêt. Le kotayiyekanî mangî Awrîlî sallî 1946 nizîkey 60 lawî Kurd bo perwerdey nîzamî le layen komarî kurdistanewe nardirane Azerbaycanî sovêt. Bellam ber lewan be pêy nûsînî William Eagleton " Sê qutabî nawendî le Mehabadewe le zankoy Bako wergîrabûn le çuwar çêwey ew bûrsaney da ke sallêk pêştir dirabûn be hukûmetî êran.Ew xwêndkarane birîtî bûn le Rehmanî Helewî, Xusrewî Zulfeqarî u Mistefay şelmaşî" (komarî kurdî le sallî 1946, laperrey 85 ) le Mangî ûtî sallî 1946 ew xwêndkarane be serdan dênewe Mehabad. Le nutqêkî Pêşewa Qazî Mihemed ke le jimarey 76- î Kurdistan da çap kirawe ( Kurdistan, Sêşemo 22-î Gelawêjî 1325 Hetawî [ 13-î ûtî 1946 ] amaje be hatinewey ew xwênkarane kirawe u pêşewa Qazî Mihemed lew bareyewe dellê : " ... u emin lem sefere da hêndê karim mabû ke cê be cêyan bikem bellam çunkû bîstim ke sê nefer le muhesîlînî ême ke le Bako dexwênin bo serdanî wullat hatûnewe tallûkem kird ke çawim pêyan bikewêt u întîzarim hebû ke le wextî hatinewey ewan da pêşwazêkî zor çakyan lê bikirê çunkû ewane hewell muhesîlêkin ke le Kurdan çûn bo xarîce.Mîllet debê zoryan qedrdanî lê bika,bellam daxekem lem xusûsewe wek pêwîste tewcuhî lazim u pêşwazî şayanyan lê nekirawe. Umêdewarim ke hemû sallêk muwefeq bîn jimareyekî zor le muhesîlîn binêrîn bo xarîce ke be hewll u quwetî xuda muwefeq bîn be hoy 'îlm u zanist keştî Kurdistan bigeyênîne sahîl u xwahîş lew danîşcûwe xoşewîstaney xoman dekeyn ke le mawey îqametî xoyan le Mehabad muşahedatî xoyan lewê be nûsîn u gutin bo xellkî bilên u binûsn ke mîllet aşna bêt ke mîlletanî dîke çilon be quwetî 'îlm u zanist ‘erz u asiman, ser derya u jêr deryayan musexer kirduwe..."
Yek lew xwêndkarane,Rehmanî Helewî [ danşcùy Kurd le Medresey Tîbî Badkûbe ] le jimarey 79-î rojnamey Kurdistan da ( Kurdistan,sêşemo 29-i Gelawêjî 1325 [ 22-î ûtî 1946] wutarêkî be nêwî " Birrêk le cuxrafiyay şarî Bako" billaw kirduwetewe.
Bem pêye derdekewê namey duwem le duway Mangî May 1946 u namey sêyem le kotayiyekan, yan seretay Sêptambirî 1946 nûsrawe.


Nameye Yekem

Jimare 33
Berwar...... Armî Komarî Kurdistan
Wezaretî Hézî Kurdustan
" Mehabad "

Azerbaycan Komonîst Partiyasnin baş katibî Cenab Mîr C'fer Baxirov

çoq îhtîramle 'erz olunur Serdşt we Saqiz we Bane rayonlarinda duşmen elînde tank lar vardir u bîrde Sine şhrînde onlarin leşkerin merkezînde teyare var bune gwêre sîzden çoq xahîş ederem emir buyursinîz bîze uç tank u îkî zîdî teyare topî bîze versunlar
Muhemed Qazî

29 / 12 / 24

wergêranî Kurdî

Sêkrêtêrî Giştî Partî Komonîstî Azerbaycan Cenabî Mîr Ce'fer Baxirov

Be rêzî zorewe 'eriz dekrê, le nawçekanî Serdeşt u Seqiz u Bane dujmin tankî le dest daye u her weha le şarî Sineş le merkezî leşkir firrokeyan heye, boye zor tikatan lê dekem emir bifermûn sê tank u dû topî dije firrokeman bidrêtê.
Mihemedî Qazî

29/ 12 / 24 [ 20-î marsî 1946 ]


Namey Duwem

Muhterem Azerbaycan xalqînîn atasî u buyuk mu’lîmî olan cnab Mîr C'fer Baxrov

ewelen şexsen men we bîz Kurd xalqî terifinden sîze we Azerbaycan mîletîne çoqlî selamlar yêtirmege bahem xoş azad we xoşbixt bîr xalq kîmî olduqce uzun îllar boyî yaşamaqizinî urekden arzu edîrîk.Menim bµ mektùbî yazmaq da meqsudim ondan 'îbart dir kî sîz temamen arxayin ole sînîz kî sîzîn we Qizil Ordunin çekdîgî zehmetler heder gîtmiyeck u Rus quşunî bîzim fîkîrmîzdan, urekîmzdan çiqmiyecaq.
Men hêç zeman înane bîlmîrem kî Rus quşunlarî Iranî boşalderek mezlum xalq lardan guz guturub uz doxme wetenlarine gîdecklar. Mene ele gîlîr kî durt bêş yîl sîzîn gusterişnîzle yaşayan we yêne Ruslarin qayitmesinin arzu êden Kurd xalqinî yad dan çiqarmiyecaq sîzîn we bîzîm hiyatî gundelk meselelarmîz meraq lanecaq sînîz.
Kurd mîltî Azerbaycanle bahem uz mîletî,wetenî we azadlixî oxrunda dayima duşman le urşucaqlar artiq mîdan namuslînin dir.
Bîz Kurd miletî sîzîn komeknîzle mutemedin bîr mîlet bulmaqle bahem onî de yaxşî bîlîrîk kî azadlixî sêven bîr mîlet bîrlîkde mubarze êtmelîdir
azadliq mubarezesiz we qansîz mumkîn degîl dir.
Bîz Kurd Mîletî hêç waqt Tehrane baş eymirig lakîn, sîzden bîr xahşim var:
1- kurd mîletinî uz qayxî yuwasinde besledîkînîzkîmî onlarî awçunce yaddan çîqarmeyin we daimen guz qulaq vêrin
sîz bîze bîr bîz Kurd xalqî muqabîlînde yuz burclî olmaqe hazîrix

2- Bîr xahîşim var kî bîze gunderdigîz yoldaş 'Isîzade têzlîgle gêrî qaytariq, mene bu îş çoq te'ecub gelîr bîr însan kî namusle îşleye, zehmet çeke xalq mudafe'e qoşùnî yarada, serhedî muhkem lendrre, xalq arasinde hurmete malîk ola bîr den îse Rus larin gîtmesî u Kurd xalqinin duşmanle mubarze îmtîhaninî vêrên zeman yoldaşinî gîtirmek fîkrînî duşerk bîzî terk êtmesî menî mu'etel qoyur.
Diyesn bu behane yîdî mene gwre Selahdîne bîzîm heqimîz sîzînkî qeder ola bîlîr çunke o ewelen savîyét oxlî we îkîncî Kurd dir, bune gwre sîzden xahîş ederem hêç olmesa îşî başe çatdirane qeder yoldaş 'Isîzadenî we yoldaşinin teşrîfî gêrî qaytersînîz çoq sax u xuşbixt olesînîz sîzî unutmeyan hem dost

Muhemed Qazî

Wergêranî Kurdî

Bawk u Mamostay Gewrey Gelî Berêzî Azerbaycan Cenabî Mîr Ce'fer Baqirov

Yekem le layen xom u gelî Kurdewe wêray nardinî sillawî zor bo êwe u mîlletî Azerbaycan le dillewe arezû dekeyn wekû gelêkî azad u xoşbext bo sallanî dirêj bijîn. Mebestî min le nûsînî em nameye eweye ke dillnyayî tewawtan bidemê ew zehmetaney êwe u Sipay Sûr kêşawtane be fîrro naruwa u quşûnî Rûs le fikr u dillî ême dernaçê.
Emin qet bawer nakem hêze Rûsekan be çolkirdinî êran u gerraneweyan bo wullatî xoyan çaw le gelanî mezlûm hellbiwêrin.Emin way bo deçim ke duway çuwar pênc sall jiyan lêre êwe u Rûsekan be gerranewetan gelî Kurd le bîr naken u serinc dedene ser mesele heyatiyekanî rojaney ême.
Mîlletî Kurd beyekewe legell azerbaycan le pênaw mîllet,nîştiman u azadî xoy berdewam le beramber dujmin da têdekoşê u îdî meydan î kesanî be namûse.
êmey mîletî Kurd be yarmetî êwe bo sazkirdinî mîletêkî be şarstanî beyekewe eweş baş dezanîn ke mîletêkî azadî xoş buwê debê xebatêkî yekgirtû bika.
azadî bê xebat u bê xwên mumkîn niye.ême wekû mîletî kurd hîç katêk ser leber Taran dananewênîn bellam,tikayekim le êwe heye:
1- Her wek çon le rojî tenganeda le ser mîletî kurdtan kirdewe le bîryan meken u hemîşe çaw u gwêtan be seriyewe bê
êwe bo ême yek [ yek ya çend wuşe perîwe ] ême gelî Kurd le beranber da amadeyn sed qerztan bideynewe.
2- Tikayeyekim heye ke hawrê 'Isazade ke nardibûtane lay ême be zùyî binêrnewe laman. Be lay minewe zor seyre însanêk ke be wîjdanewe karî kirduwe , zehmetî kêşawe,erteşî parastinî gelî pêk hênawe,sinûrî mehkem kirduwe u le naw komellanî gel da xawen rêz u hurmete, le pirra be gerranewey Rûsekan le katêk da gelî Kurd le xebat be dijî dujmin da îmtîhanî xoy deda ême becê bihêlî u webîr hênanî hawserekey bikewê. Lewaneye ewe biyanùyek bê.Be boçûnî min êmeş be qeder êwe heqman be ser Selahedînewe heye çunkû yekem ew roley soviyet u duwem Kurde, boye tikatan lê dekem her nebê ta ew katey kareke tewaw debê hawrrê 'Isa zade binêrnewe. sax u xoşbexit bin . ew dostey le bîrtan naka

Mihemedî Qazî

Namey Sêyem

Boyuk Azebaycan mu'ezem Rehbirî ata u baş mu'elîmîmîz Mîr C'ferbaxrov Hezretlerî

îndî kî bîzîm kîçk temdun karavnîmîz oz merexsligî temam êdub yênî dan kesbî 'îlm we kemal oz ulkenî îşîqlandirmq uçun qaydirlar waqtî xenîmet bîlîrem oz semîmî szlamlarmî teqdîm êdub we teqaza êlîyim kî mueked destur buyuresîz kî sîzîn merahîm u buyukiniz Kurdlarin baresinde kamîlen 'emelî olub we o cenabin xêyrxahaliq ltuflarî cîdîrax t'eqîb olsun

Muhemd Qazî

Wergêranî Kurdî

Rêberî Gewrey Azerbaycan Bawk u sermamostaman Hezretî Mîr Ce'fer Baxrov

êsta ke karwanî piçûkî şarstaniyetî ême pişùy xoyan tewaw kirduwe u dîsan bo wergirtinî zanist u kemall u rûn dagêrranî wullatî xoyan degerênewe,em kate be derfet dezanim sillawî dillpakaney xomtan pêşkêş bikem u demewê dawa bikem ke destûrî pitew biden ke gewreyî u ruhmî êwe sebaret be Kurdekan be cê bihêndirê u lutfî xêrxuwazaney cenabtan be şêweyekî cîdîtir şwêngêrrî bikrê

Mihemedî Qazî







Namey Yekem



Namey duwem



Namey Séyem