Hellkirdinî Allay Muqedesî Kurdustan Le şarî Bokan

Rojnamey Kurdistan, jimare1,sallî yêkem,Pêncşemo 20-10-1324/ 11-î January 1946

Hellkirdinî Allay Muqedesî Kurdustan Le şarî Bokan

[be qellemî Hesenî Qizillcî]

Be pêy destûrî heyetî merkezî Hîzbî Dêmokratî Kurdustan u emrî cenabî Qazî Mihemed sedrî e'zem u Pêşeway Kurdustan qerar dira allay muqedes u sê rengî Kurdustan le Bokanîş hellkirê.
Axayan:Mîrza Mistefay Sulltanyan,'Ebdulqadrî Muderesî, Husênî Furuher,Mîrza Mihemedemînî şerefî, 'Elî Xusrewî, Mehmûdî Welîzade,Mîrza Rehîmî Leşkirî u e'zay heyetî Hîzbî Dêmokratî Kurdustan u axay şêxelîslamî Hêmin şa'îrî mîllî u numayendey Heyet Reyisey Mîllî u axay Mihemedî Nanewazade fermandey ordùy mîllî be fermanderî gardî îhtîram u destey mûzîk legell axay Qasim axay êlxanîzade numayendey komîtey Mihelî Hîzbî Dêmokrat likî Bokan be memûrî hellgirtinî allay muqedes me'lûm kiran.Se'at 1- î paşnîweroy rojî çuwarşemo 5-10-24 be îtftîxarî we rê kewtinî heyetî hellgirî alla le hesarî kangay Hîzib marşî mîllî kurdistan xwêndrawe u mûzîk lêdra ,lew kate da utomobîlî mexsûs le nêwanî hezaran nefer xuşk u birayanî Sablaxî geyşte ber derkî kangay Hîzbî Dêmokratî Kurdustan rawesta.Heyetî hellgirî alla le nêw şirîxey çeplle rêzan u ne'retey tund u billîndî (hurya u bijî Kurd u Kurdustan)-î berêkerekanewe ke le dillêkî germ u gurr u be kullewe dehat we rê kewit.Se'at dû u nîwî paş nîwero heyet geyşte Miyanduwau u lewê pêşwaz hatuwekanî axayan: Qazî Qizllcî,Hesen xanî Bidaxî,Birayim axay êlxanîzade , Hemedemîm axay êlxanîzade,Ebûbekir axay êlxanîzade u dû nefer şa'îrî mîllî Hejar u Heqîqî legell sed nefer pitir le e'zay Komîtey mihelî Bokan geyştinê u merasmî îhtiramyan be cê hêna, marş u mûzîk xwêndira u lêdira.Emcar qetarî utombîlî hellgirî heyet u pêşwazhatûwekan kewtine royîn ta geyştine (Texiyabad), lewê bira dêmokrate Ermenêkan be fermandeyî 'Işqî xan le lay rastewey rêgawe, xuşke ermenêkanîş le lay çepewe rawêstabûn,îhtîramî nîzamî u huriya u çeplerêzanyan kird u 'Işqî xan le teref hemwanewe tebrîkî hellkirdinî allay Kurdustanî kird.Qasim axay êlxanîzade le layen heyet u tewawî birayanî Kurdewe îzharî memnûniyet u sipasî be xuşk u bira Ermeniye haw amancekan kird: " Hîzbî Dêmokratî Kurdustan supasyan deka u qedrî 'Işqî xan dezanê".Heyet le nêw hurya u çepllerêzanî bira Ermenêkan we rê kewit ta geyişte (Qeremûsalyan) ( yanî ew dêyey ke mangî Reşemey pareke Serwan Xaksar u serbazekanî xeyallî xawî dîktatorî bay ballî dan u be rêbuwarî hatbûne ewê u mizgewtiyan hellweşand bû, nîr u amûryan sûtand bû u xellkî ewêyan perş u billaw kirdibuwewe),lewê Mîrza Mistefay Muqtedîrî, Mehmûd xan, Yonis xan u 'Ebdulla xanî Emîrî e'zay likî lihelî Dêmokiratî ewê legell tewawî xellkî dê u çend dêy dewr u berîş rîzyan girtbû. Mîrza Mistefa le ciyatî hemuwan tebirîkî îzhar kird u sê desrêj kira u hurya u çeplleyekî zor lêdira u ga u gerdûnyan kird.Heyet werê kewit u se'at çuwar u nîwî paş nîwero geyişte
('Eliyabad) sê kîlomîtirî Bokan,lewê gardî îhtîram be fermanderî Selîm axay êlxanîzade u 'îdey suwar le jêr destûrî Ce'fer axa u Marif axay êlxanîxade u qutabyekanî qutabxaney Bokan u axayanî Ehmed begî Feyzullabegî u Feyzulla xan u 'Elî xanî Qizilyan u Ehmed axa u 'Umer axa u Kerîm axay 'Ebbasî u Hebas axa u Xalîd axay Hîsamî u çuwar pênc hezar nefer xellkî Bokan u dewruber be pêşwazewe hatbûn lewê heyetî hellgirî alla piyade bûn u allay muqedes wek roj le pişt hewir bête derê le kîf derkewit u Kurdustanî girte jêr şaballî pîrozî xoy u mizgênî se'adet u xoşbextî be netewey Kurd da.Marşî mîllî xwêndrawe u mûzîk destî kird be lêdan u le teref gardî îhtîramî Mehabad u Bokan u suwaran sê şîlîng kira, ga u gerdûn kira u alla le ser şanî cewanî reşîd Ebûbekraxay êlxanîzade le nêw çepllerêzan u hurya u bijî Kurd u Kurdustan da geyişte (Kêle şîn), dîsan ga u gerdûn kira u be xoşî u beşaret u şayiyewe alla gey ye ser Hewzî Bokan.Tewawî komellî xellkî le dewrî Hewz u meydanî ewê ko bûnewe u Qazî Mihemed Sadiqî Qizillcî wutar u şê'rî be tînî xoy le jêr alla da xwêndewe u paş wî Heqîqî u Hejar şa'îrî mîllî her kam deste şê'rêkî zor çakyan xwêndewe u heyetî hellgirî alla çûne 'îmaretî Qella ke le pêş da bo bexêr hênanî ewan saz kirabû.

Hejar

bê bibînê ew kesey pêy waye Kurd sernakewê
kê bû pêy wabû temî negbet le serman narrewê

darî allakem wekû çeqlêke bo çawî 'edû
her dillê xoşî newê rebî weber xencer kewê

darî allam darî kird bo xwên mijî Kurdî hejar
pêy billên ba dakewê,lew xak u awe çî dewê?

darî allaman bira sêdareye bo dujminan
her le asog ser kewê pêwîste jînî xoy newê

parçekey sê rengî xoy denwênê, rengî sûr dellê
ta tinokêk xwênî Kurd mabê ,qedî min nanewê

yan dellê ta Leşkirî Sûr berqerar u zînduwe
qewmî Kurd rizgare, ew daşdare,bextû naxewê

yan dellê lêm sûre, dêmokirasî le 'alem ser kewit
mustebîd u murtecî' kewtûne gêjî gêjewê

sipyekey mujdey beyanî bextî Kurdî kird beyan
rojî bextî Kurdî peyda bû, nema perdey şewê

dû gullî genmî dellê agat le rizqî xot bibê
xot ke birsî boçî dujmin pêy bijîn lêr u lewê?

pêw dellê nûkî qellem ger jînî xoşû pê dewê
xeyrî min des nakewê bo rêy tereqî pêşrewê

rengî sewzî yanî daykî nîştiman lew rokewe
cuwan u sersewze wegîrî kewtewe 'umrî nwê


lawekan namûsî no mîlyone ew allayeman
giyan biden bo hîfzî ew namûsetan le minû kewê

rêy necatmane pena bo Itîhadî şûrey
surmeye bo çawî ême xak u xollî Meskewê

rebî îstalîn bijî bo lagirî mezlûmekan
ta zemane xul deda u ta roj debexşê purtewê

rebî her kes dujminî ew mîllete dillpake ye
jêr kewê, kostî kewê rebî se'atêk nesrewê

****

Honer Hebasî Heqîqî

nîştmanperwerekan, serwerekan
lawekan, haw wetenan, rehberekan

cêjnî azadîy Kurdustane
mewqî'î kar u le xew hestane

xerqî xoşîm u sipasî barî
hellkira beyreqî xudmuxtarî

rojî 'eyş u terebe u şadî Kurd
hellkira perçemî azadî Kurd

helldira xeymeyî ew rengî weten
hellkira beyreqî sê rengî weten

hate ber baxî se'adet eserî
hellkira rayetî feth u zeferî

xunçeyî bext u tereqî pişkût
le çiya u deştî weten, her dû be cût


kewkebî bextî ke wa çûbuwe xew
le nekaw sandî le rojê purtew

barî kird leşkirî renc u îdbar
hate cê şadî ke kirdî ew bar

mall u namûs u heya hatewe des
desbecê lêkewe bû nakes u kes

muşkulî Kurdî ke bû layenhel
kirdî hel ruhmî xuday 'eze wecel

Kurde to xawenî 'ezmêkî qewî
şahîdî xîretî ton xellkî zewî

bese bêgane perstî takey
tenbellî u sistî u mestî takey?

ew kerret hestine pê dujmin têkden
pişt be pişt destû wedestî yek den

dête gwêm dengî Selahedînî
rû be xakî wetenî rengînî

ke ewî dîwme ewa dîmewe min
mirdibûm gerçî ewa jîmewe min

hate cê ewro hemû awatim
giyanfîday mîlleteke u allatim

Se'at duwazdey beyanî ewî rojê cenabî Hacî Babe şêx Reyisî Heyet Reyisey Mîllî Kurdustan legell Ehmed axay êlxanîzade warîdî Bokan bûn u sillawî serbazî u tepll u mûzîk be cê hat u ewî rojêş le ber wey ke tewawî ehalî etraf le nê'metî ew cêjne mîlliye behrewer bin u bigene şarî alla hellnekra.

rojî Heynû 7- 10- 24 le se'at 8-î beyaniyewe dest be teşrîfat kira.

1- Le ser banî 'îmaretî Qellay Bokan bo hellkirdinî alla le terefî rastî allawe cenabî Hacî Babe şêx u le lay çepewe cenabî Hacî Bayiz axa rawestan u le her dû lawe dû muselsel dandira.
2- Qutabiyekanî qutabxaney Bokan u mamostakan u xellkêkî yekcar zor le ser sekoy Qella- destey mûzîk u gardî îhtiramî Mehabad u Bokan be femanderî axay Mihemedî Nanewazade fermandey ordûy mîllî Mehabad u Selîm axay êlxanîzade fermanderî Bokan le heywanî nêwerastî Qella amade bûn – tewawî axayanî nawbirawî serewe u cem'iyetêkî keş le axayan mîn cumle Husên axay 'Elîyar u birakanî le serbanî Qella be rîz lemlawlay allawe be çend sef rawêstan. Xelkêkî bê jimarîş le meydanî xuwarewe u dewr u berî hewzî gewrey Bokan rawestan. 3- Axay Qasim axay êlxabîzade pirogramî xwêndewe u cenabî Hacî Babeşêx nutqêkî zor germî fermû,mizgênî xoşbextî Kurdî da u tewawî mîlletî Kurdî bo geyiştin be heqî xoyan be hewya kird u allay mubarekî be destî xoy hellkird.
4- Surûdî mîllî Kurdustan xwêndrawe u mûzîk lêdira u be dused tifeng u sî muselsel sê desrêj kira, axay Hesenî Qizillcî le layen Rehman axay êlxanîzade ke le rêgay azadî Kurd u meramî dêmokrasî da zehematêkî bê hed u hîsabî kêşa bû bo xoşî le mall nebû,hellkiranî allay tebirîk kird.
5- Axay Qazî Mihemed Sadqî Qizillcî nutqêkî be tînî kird.
6- Axay 'Elî Xusrewî serekî dayîrey çap u billaw kirdinewey Hîzbî Dêmokratî Kurdustan nutqêkî be tîn u başî le babet yekiyetî u dest wedest dan bo pêşkewtin u serkewtinî netewey Kurd u behre we rgirtin le azadî u dunyaî dêmokrat beyan kird u zîmnen îzharî kird ke le dunyaî ewro da 'umûmî mîlel le nê'metî dêmokrasî behrewer bûn,le ber wey debê be quwey baskî Kurdî şumal birayanî Kurdî ke le cunûb le jêr zincîrî îstîbidad da denallin rizgaryan keyn u le axirîda be sillametî pêşeway azadî dunya jeneralîsmus Stalîn u rehberî mîlletî Kurd cenabî Qazî Mihemed nutqekey duwayî hat.
7- Axay Hejar deste şê'rêkî sîrînî seyd Kamîlî xwêndewe.
8- Ehmed axay êlxanîzade nutqêkî germ u gurrî le babet xo fîda kirdin u giyanbazî le rêgay Kurdustan u billînd kirdinî allay Kurdustan da beyan kird.
9- Axay Heqîqî şa'îrî mîllî deste şê'rêkî berzî xwêndewe.
10- Axay Rehmanî Muderîsî le layen destey lawanî Mehabadewe hellkirdinî allay muqedesî Kurdustanî le tewawî birayanî menteqey Bokan tebirîk kird.
11- Xalîd axay Hîsamî deste şê'rêkî başî xwêndewe.
12- Hemedemîn axay êlxanîzade nutqêkî be tînî kird ,le katêkda nawî serdar Heme Husên Xanî bird şîlîngêkî îhtîram kira.
13- Marif axay êlxanîzade nutqêkî çakî kird u be taybetî le babet dîlî u yexsîrî bira Kurdekanî cenûbewe baş duwa u kutî bo ême xîret niye ew birayaneman bew core le huqûqî netewayetî u însaniyet bê beş bin u le jêr çengallî îstîbidad u zordarî da binallênin.
14- Ce'fer axay êlxanîzade le nutqî xoyda duway mubarekbadî alla be beyanêkî şîrîn kutî tewawî mîletî Kurd pêwîste le rêgay berzkirdinewey alla u pêkhênan u wedest xistinî azadî bo birakanî dîkeş serî xoyan le pênaw nên.
15- Cenabî axay Hacî Bayiz axay êlxanîzade le ser nê'metî gewrey azadî u hellkirdinî allay muqedesî Kurdustan şukraney xuday bijard u amojgariyekî zor be nirxî bo bira dêmokratekanî fermû le fîdakarî ewan aferînî kird.
Le xatîme da axay Qasim axay êlxanîzade nutqêkî zor be tînî le babet xoşî u azadî Kurdewe beyan kird u se'at yekî duway nîwero be xwêndinewey marşî mîllî u lêdanî mûzîk cêjin tewaw bû. Bira Mehabadiyekan se'at çuwarî paş nîwero be huriya u çepllerêzan u ne'retey bijî Kurd u Kurdustan be rê kiran.

Kurdustan: êmeş be nobey xoman le fîdakarî heyetî Hîzbî Dêmokrat u kargeranî Hîzbî Bokan u be taybetî le axayanî êlxabîzade ke le rêy azadî u dêmokrasî da salhaye fîdakarî deken u le cêjnî hellkirdinî allay muqedesî Kurdustan da mutehemîlî zehmet u muxarîcêkî zor bûn bê endaze supasyan dekeyn u umêdewarîn ke înşaella le ser meramî muqedesî xoyan muwefeq u serberz bin.

Têbînî: be nùsraweyek ra ke le jimarey yekemî gowarî Hellale
Bokan derkewtùwe(Reşemey 1324) der dekewé ke em babetey
Kurdistan le merr hellkirdinî alla le Bokan Hesenî Qizillcî nusîwyetî.