'Be Munasebetî Cêjnî Mangî Mê' nûsînî Haşimî Xelîlzade

Haşimî Xelîlzade Endamî Defterî Wezaretî Hêzî Kurdistan u le Nûseranî Rojnamey Kurdistan

Rojnamey Kurdistan, jimarey 43, şemo 14-î Banemerrî 1325 [î Hetawî] / 4-î Mey 1946-î Zayînî

Be Munasebetî Cêjnî Mangî Mê

Haşimî Xelîlzade


Birayanî Xoşewîst! Cûtyaran u Kirêkaranî Azîz! rojtan baş, cêjinetan pîroz!

êwe u ême ke ewro le şarî azad u cuwanî Mehabad, lew sahe muqedesey Yaney Ferhengî Sowêt u Kurd be şadî u xoşhallî le dewruberî yektir weko bûyn u gwê bo qisey yektir radegirîn,rojêkî zor gewre u be şewkete ewro,rojêk u satêkî zor be nirxe ke qellem u ziban le tarîfî be tewawî lall u kule؛ çunkû lew roje da buwe înqîlab u qiyam bo duwayî dan be jînî hetîwbar u hejarî cûtyaran u kirêkaran dest pêkirawe u lew roje bew lawe bûwe ke qalibî bê ruhî ewan le dest u çingallî burjuwazî u kapîtalîstekan (şaristanî u sermayedar) rizgarî hatûwe u wek ballindeyêkî le qefes berella bûwe u le asimanî jîn u gerrîn u firrîn hatûn u lew layeşewe be corêk le bend u kot, le 'ebdayetî 'ebdî be tema' u zallim (şêxî Se'dî fermûyetî: ' çéşmê tengê merdê donyadar ra / ya qenae't por koned ya xakê kûr' ) berella u xellas bûn ke ber le 'îbadetî xuda u xizmetî nîştiman fikr u zîkrêkî dîkeyan niye. çunkû be hoy înqîlabî mangî "mê" şalûde u esasêkî wayan damezrandûwe ke le dest renc u meynetî xoyan behreyêkî wayan dest dekewê ke hejarî u rût u qûtî u birsiyayetî le naw mall u mindalle cuwanekanyan nemawe,jînyan rêk u pêk u be gwêrey qanûnî dêmokirasî ye.Quwey tewlîdyan kem ya zor 'ayd be xoyane u kesî tir,yanî nef'î 'umûmî bo mesalhî 'umûmî serif dekrê.
Kirêkaran u cûtyaranî xoşewîst rûy qisem le êweye çak wurd binewe u gwê ragirin;
ewro yanî Hewelî mangî " Mê" ke le tewawî dinya da zehmetkêş u kirêkar u rencber be cêjnî degrin, boye ye ke bîrêkî le rojigarî pêşûy birayanî şehîdî xoyan ke bo rizgarî tebeqey karger xwênyan rijanduwe we legell sermayedar u xawen karxanecate xwên mijekan berberekaniyan kirduwe,bikenewe.çunkû 59 sall lemew pêş yanî le sallî 1867-î Mîladî Mesih da kirêkaranî şarî şîkago bo wergirtinî heqî xoyan kobûnewe u qiyamyan be pêçewaney kardarekanî bilewez bepa kird u pare nimayişatêkiyan bo daway heqî meşrû'î xoyan becê hêna,belam "leadrî" karxane u sermayedare be zebiruzengekan bo ewey be mezlûm kuşî tebeqey karger le ber xatirî zig zilî xoyan îdame biden,pûllyan be ajan u polîs da ke lîbasî mexfî kargerî deber biken u bomî destî be dizî helgirn u daxlî naw komemllî kirêkaran bibin u karêkî wa biken îdî'ay meşrû'î ew rencbere hejarane be naheq cîlwe biden u bibne ba'îsî le beyn çûnî ewan.
Belê waşyan kird,yanî polîs u ajane muzdûrekan be lîbasî kargerî le naw komellî kirêkaran çend daneyekyan bombî destî hawîşte naw polîsî întîzamatî şarî, we polîsî întîzamat ke le hewellewe be hoy tetmî'î sahêb karxanan u pûldaran amadey dîfa' kirabûn,ew kargere bêçaraneyan we ber regbarî muselsel da u çend hezar kesyan lê kuştin.Belam xuda raste u rastî lê xoş dê.xuday gewre u be ruhim, xuday komeg u piştîwanî hejar u hetîwan karêkî way kird ke ew polîsaney be mallî dunya u pare bo cîlwedanî " heq be naheq" hellyan xelletandibûn u bûne ba'îsî xwên rêjî u kuştarî cûtêr u sepan u kirêkaran,le paş maweyekî kem hatin u le dadgay 'umûmî da sîrrî dîktatoraney sermayedar u sahêb karxananyan faş u billaw kirdewe (yarrebî xudaye her kes le netewey Kurd bo pûl u tema'î meqamî bê cê helldexeletê u debête ba'îsî têkdanî meramî dêmokrasî u azadî Kurdistanî gewre,nîfaq u birakujî werêdexat de hewel wehle da yarmetî nedey u belkû bo rêgay rast u nîştimanperwerî hîdayetî bikey u eger her dest hellnegirê xudaye zelîl u rûrreşî dunya u qiyametî bikey " înşaalla") be hoy ew kare ewelen bûne ba'îsî rizgarî ew 'îdey ke le hebs da le jêr zincîr u bend u kotî yexsîrî da denallan u lem layeşewe bûne ba'îsî ewe ke kirêkar be hîç lewnêkî dest le heqî meşrû'î xoy hell negirê.
Ewe bû ke hemû kirêkarî dunya le xewî xefllet raperrîn u be çekî têgeyiştin ke debê wek zincîrî polla le qedî yektir hallên u le çarerreşî yektir da şerîk bin,heta be awat u arezûy xoyan ke rizgarî le berdegî u bendegî ye bigen.
Le netîcey ew bîre xawêneda le sallî 1889 le kongirey beynelmîlelî da kirêkaranî sosiyalîst tesmîmyan girt ke hemû sallê hewellî Mê ke rojî bê gunahî u heq wederxistinî kirêkaranî mezlûmî şîkagoye bûwe,le tewawî dunya da cêjin u şadimanî bigrin,heta hestî tolle estandin le sermayedaranî bilewez ziyatir we coş u xiroş bêt.
ewa êmeş wek ewan cêjinman girtûwe we demanewê kurr u kiç u jin u jiyanî henase sardîman wek dunyaî dêmokrasî lê bêt. Bîr u hêzî xoman bo deskewtinêkî jiyanî be namûs u berehet amade dekeyn u bo mile legell ewaney ke meramî Italiyay faşîst u Hîtlêrî Nazîyan le ser da heye wek şêrî jiyan rawestawîn u hîwa darîn be hoy birayetî u yeketî u zanist u piştîwanî xuda u qanûnî dêmokrasî êmeş wek kirêkaranî tewawî dunya be tayebetî wekû îtîhadî cemahîrî şûrewî ke lepaş înqîlabî sallî 1917 be wesîley xo depênawnanî m'elîmêkî heq perst u lagîrî kirêkaranî wek "Lênîn" le dest Tezar u sahêb karxane xwên mijekan rehayan hat,her debê êmeş le dest îstî'mar u îstîsmar rehayman bêt (înşaalla).
Le duwayî da hemû kes her le dewllemend u feqîr, gewre u çûk ewey bizanê tebeqey karger ke bo serngûnî legell îstî'mar u îstîsmar berberekanî dekat,be tenyayî qazancî xoyan le ber çaw negirtuwe,belkû bo saziman u teşkîlatêkî taze u nwê tewawî beşer, xo depênaw denê u fîdakarî dekat, heta lew dunya berîn u dirêje da le naw komelî
(camî'e) beşerî zallim u mezlûm, îstîsmarker u îstîsmarkiraw nemênêtewe; u hîç qisey têda niye bo ew bîre çake be tayebetî ewaney ke esîrî destî îstî'mar u îstîsmarin bo teşkîl u damezranî ew camî'ey dêmokrasî sahêb nef' u beşin.
bijî babî hejaran u kirêkaran marşalîsmûs Stalîn.
Bijî pêşeway berz u siyasetmedarî Kurdistanî mezin cenabî Qazî Mihemed.


Namey Haşmî Xelîlzade bo jeneral mayor Hemereşîd xanî Qadir Xanzade fermandey Hêzî Bokan u Menteqey

Têbînî : wêney Haşmî Xelîlzade u hawrêyanî le serubendî endametî le Jêkaf da lesallî 1944 le Tewrêz hell gîrawe u be sipasewe le kitêbî : " Beserhatî 'Ebdulrehmanî Zebîhî, le amade kirdinî 'Elî Kerîmî" wergîrawe. Em wêneyeman pêştirîş bilaw kirdibuwewe. Belgekeş le bergî yekemî 'Dewlletî Cumhûrî Kurdistan, name u dokumênt, Mehmud Mela 'êzzet" wergîrawe.